SLIKA JE DALEKO OD RUŽIČASTE: Istok Nemačke zaostaje 30 godina za zapadnim delom
Sa 30 godina ste u Nemačkoj relativno mladi, jer je prosečna starost stanovništva oko 45 godina. Statistički gledano, majke svoje prvo dete dobijaju sa 30 godina, u bilo kom delu Nemačke. U tom pogledu, više nema razlika između Zapada i Istoka.
Pre ponovnog ujedinjenja Nemačke 3. oktobra 1990. bilo je drugačije: prvorotke na Zapadu su u proseku imale 27 godina, a na istoku 24. Dakle, kada je reč o formiranju porodice, životni uslovi su izjednačeni. Osim toga, došlo je do izjednačenja u korišćenju slobodnog vremena i članstvu u udruženjima.
TVIT KOJI JE SRUŠIO BERZU: Na objavu Trampa da je pozitivan na koronu Dau Džons potonuo za skoro 400 poena
Kako do idealnog mesta za život? Ako se vodite ovim pravilima brzo ćete stići do STANA ILI KUĆE po vašoj meri!
Pomoć vredna 60 miliona dolara: DFC već pomaže poljoprivrednicima u Srbiji
Kako kaže Marko Vandervic, poverenik nemačke vlade za nove savezne pokrajine, "u koje god statistike da se pogleda - ima više zajedničkog, nego različitog". Zaista? Godišnji izveštaj o stanju nemačke ujedinjenosti, koji je Vandervic predstavio polovinom septembra, pruža podatke iz kojih se mogu izvesti i drugačiji zaključci.
Slika nije ružičasta, pre svega, kada je reč o bitnim faktorima: ekonomska snaga pet saveznih pokrajina na Istoku iznosi svega 73 odsto kompletnog nemačkog proseka. I kada je reč o platama - sa skoro 89 procenata još uvek su daleko od nivoa na Zapadu zemlje.
Vandervic otvoreno govori o ovom deficitu i nada se promeni: dolaskom tehnologija budućnosti na Istok Nemačke, kao što je otvaranje gigafabrike e-automobila "Tesla", u blizini Berlina. On konkretno misli na investicije na području mobilnosti, vodonika i veštačke inteligencije.
Dagmar Enkelman, predsednica Fondacije Roza Luksemburg, bliske Levici, ima isto mišljenje: "Ekonomske razlike, naravno, znače drugačiji razvoj na Istoku i u budućnosti", kaže ona i dodaje da je potrebno razmisliti o tome kako se može drugačije delovati u regionalnom razvoju i ekonomskoj politici.
Vandervic se, čak, nada da će osećaj sreće zbog ponovnog ujedinjenja moći ponovo da oživi. No, ovog političara koji potiče sa Istoka, ipak, brine to što se demokratija manje ceni na području bivšeg DDR-a: samo 78% ispitanih u demokratiji vide najbolju društvenu formu za Nemačku, a na Zapadu taj procenat je 91.
Vandervic kaže da je useljavanje mladih neophodno, ako Istok želi da zadrži ekonomsku snagu. Još uvek veliki broj mladih ljudi odlazi na Zapad - tamo su skoro sva velika preduzeća automobilske i hemijske industrije, kao i bolje plaćena radna mesta.
Strana radna snaga
No, s obzirom na to da bi to mogla da ostane samo želja, Marko Vandervic razmišlja o novoj radnoj snazi iz drugih zemalja, zbog kulturološke blizine pre svega iz Evrope. Tako bi mogao da zamisli da Poljaci, koji zbog Bregzita ne mogu da ostanu u Velikoj Britaniji, krenu da više dolaze u Nemačku. -Ali, mora da se traži u celom svetu! Jer, to je onda otvorenost prema svetu i predstavlja kulturu dobrodošlice.
No, sa tim Nemci na Istoku zemlje očigledno imaju veće probleme nego Nemci na Zapadu. To se vidi po izbornim rezultatima desničarsko-populističke Alternative za Nemačku, koja je prema proceni Službe za zaštitu ustavnog poretka i delimično desničarsko-ekstremna. U svih pet istočnonemačkih saveznih pokrajina ona je ušla u parlamente s izbornim rezultatima koji u nekim slučajevima prelaze i 20 odsto.
Pogled na političku kartu Nemačke pokazuje: AfD je u međuvremenu svuda; u Bundestagu je od 2017. najjača opoziciona stranka. Dvocifreni izborni rezultati na "prosperitetnom jugu Nemačke", kako kaže istoričar Frank Beš, govore da njihov uspeh nije uzrokovan samo slabom ekonomskom moći i nedostatkom kosmopolitizma. U Bavarskoj je na poslednjim izborima AfD osvojio više od 10, a u Baden Virtembergu čak 15%.
U dve ekonomski najrazvijenije nemačke pokrajine, udeo stranaca je iznad nemačkog proseka i iznosi 12 procenata. Ali, bilo bi previše jednostavno na taj način objasniti uspeh desničarskih populista. Jer, onda bi AfD na Istoku, gde je prosek stranaca pet odsto - morao da bude slab.
To da je struktura stanovništva na Zapadu i 30 godina nakon ponovnog ujedinjenja šarenija i internacionalnija, jeste zato što je tamo useljavanje počelo još 60-ih godina.
Kada je Marko Vandervic (44 godine) predstavljao izveštaj o stanju nemačkog ujedinjenja, ispričao je anegdotu o susretu njegove generacije 25 godina posle mature, pre dve godine. Broj onih koji su ostali u Saksoniji mogao se izbrojati na prste jedne ruke.
- Ostatak je negde na Zapadu Nemačke, u Švajcarskoj, Austriji - kaže on. Ističe i da trend iseljavanja u međuvremenu slabi i da, u svakom slučaju, više ne odlaze cele generacije maturanata.