Proverite svoje znanje: Znate li kako se zove česma u ulici Kneza Mihajla?
Pored nje ste, šetajući Knez Mihailovom ulicom, sigurno prošli nebrojeno puta. Verovatno ste se za vreme letnjih vrućina, tu i osvežili jer njena ledena voda 'vraća iz mrtvih'.
S desne strane Beton hala, s leve Austrougari: Evo zbog čega Ušće nije oduvek bilo simbol Beograda
Prve javne česme u Beogradu sagrađene su još u dalekoj prošlosti. Iako su inicijalno bile samo mesta gde su ljudi i životinje mogli da utole žeđ, već od 15. veka postale su prava vajarska remek-dela, objekti kojima su se divili i o kojima su pričali varošani, ali i svi koje bi put naneo u Beograd.
U vekovima koji su usledili, promenama vlasti, ratovima i razaranjima Beograda, većina starih prestoničkih česama je zauvek nestala, ali se nekoliko ipak sačuvalo i do današnjih dana.
Jedna od njih, koja ujedno spada i u red najstarijih je Delijska česma. Iako ovo nije prva česma ovog imena, već pre njena treća verzija priča o njoj veoma je zanimljiva.
Prva Delijska česma nalazila se ispred Delijskog konaka, mesta gde je za vreme turske vladavine Beogradom bila smeštena turska laka konjica, zvana - delije. Ostaci njihovog konaka danas ne postoje, ali se zna da je bila reč o impozantnoj građevini koja u je u 18 veku zauzimao prostor između današnjih -Knez Mihailove-Vuka Karadžića i Uskočke ulice.
Česma je izgrađena 1843.god.
Nakon što je prva Delijska česma srušena, na uglu sadašnjih ulica Kneza Mihaila i Vuka Karadžića, 1889. godine podignuta je druga česma, o kojoj nažalost nema zapisa i fotografija.
Ali ni ovo nije česma čijom vodom današnji Beograđani gase žeđ u vrelim danima.
Naime, 1913. godine kada su kopani temelji za zgradu SANU srušena je i druga Delijska česma.
I tako dolazimo do današnjih dana. Prilikom rekonstrukcije ulice Kneza Mihaila 1987. godine, neko se dosetio česama koje su postojale na ovom mestu, pa je po nacrtima čuvenog arhitekte Aleksandra Deroka podignuta treća Delijska česma koja i danas postoji, a izrađena je od belog prilepskog mermera.