Crkva u kojoj su Srbi bili utamničeni i streljani: Njena priča je vanvremenska, a čuvaju je apostoli Petar i Pavle (VIDEO/FOTO)
Crkva Svetog apostola Petra i Pavla u Šapcu, sa Spomenikom palim Šapčanima u Prvom svetskom ratu i sa pokretnim stvarima u crkvi koje su od posebnog kulturnog i istorijskog značaja proglašena je za spomenik kulture.
Početak gradnje crkve vezuje se za vreme Jevrema Obrenovića, koji je zbog lošeg stanja predhodne crkve, koja se nalazila u srpskom delu Baira, odlučio novu da sazida.
Mlada, ambiciozna i kreativna slikarka naive: Marina Petrik ponosno čuva kulturu, istoriju i lepotu Kovačice na platnu (FOTO/VIDEO)
NAJVEĆA SVETINJA OVOG KRAJA: Pogledajte kakve tajne krije "MALI OSTROG" u Malom Zvorniku (FOTO/VIDEO)
Mesto gde u pletenoj korpi nastaje magija za nepce: Znate li za legendarni PIROTSKI KAČKAVALJ sa leskovog pruća? (FOTO/VIDEO)
Plac za novu crkvu dao je Jova Kurteša (Kurtović) a izgradnju od 1827. do 1831. godine finansirao je jednom trećinom Jevrem, drugom narod kulukom, a ostatak građani. Pretpostavlja se da ju je zidao zidar Kosta Dimić iz Ohrida.
Crkvena zvona prvi put su se oglasila na dan rođenja Jevremovog sina Miloša 13. novembra 1829. godine. Za to je traženo posebno odobrenje od turskih vlasti, jer se Jevremu Obrenoviću posle sedam kćeri rodio sin, kasnije otac kralja Milana Obrenovića. Tu svečanost svojim dolaskom upriličila je i knjeginja Ljubica.
Gradnja tornja trajala je sedam godina i tek treća verzija je prihvaćena, a toranj 1858. godine osveštan. Ovo je jednobrodna crkva, poluobličastog svoda sa polukružnom apsidom na istoku i obnovljenim zvonikom iznad priprate iz 1922. godine. Slike za ikonostas su završene 1855. godine, a delo su čuvenog slikara 19. veka Pavla Simića. Ikonostatsnu pregradu sa duboreznim elementima uradila je radionica Đorđa Devića, a zlatarske radove Miloš Branković. Pojedine ikone stradale su tokom Prvog svetskog rata, pa ih je iznova oslikao Stevan Čalić. Fresko slikarstvom crkvu je povodom stogodišnjice 1931. godine, oslikao ruski umetnik Andrej Bicenko.
Značajno ja napomenuti da je u porti šabačke crkve sahranjen pop Luka Lazarević, a iznad groba na zidu crkve ispisan je epitaf (komadant grada šabačkog, štit Pocerja, cvet srpskih junaka) koji je napisao pesnik i profesor šabačke gimnazije Jovan Ilkić. Osim materijalnih razaranja crkva u Šapcu je simbol i ljudskih stradanja, jer su Šapčani avgusta meseca 1914. godine bili zatvoreni u njoj i kasnije streljani.
Spomenik palim Šapčanima, autora Frana Menegela Dinčića, nalazi se u crkvenoj porti. To je stub osmostrane osnove postavljen na kockastom postolju, koje je ukrašeno sa prednje i zadnje strane bronzanim reljefima. Uz bočne strane stuba smeštene su dve mermerne slobodne skulpture. Cela kompozicija počiva na stepenastom kružnom postamentu. Na vrhu stuba je bronzana figura srpskog vojnika. Ispod spomenika je kosturnica-grobnica žrtava iz Prvog svetskog rata. Spomenik je 1934. godine otkrio kralj Aleksandar Karađorđević.
Spomenik kulture svojom izuzetnom slikarskom celinom i monumentalnom arhitekturom predstavlja vrednu umetničku celinu iz prve polovine i sredine prošlog veka i podseća na velike istorijske događaje iz naše slavne prošlosti.
Projekat je finansiran iz budžeta grada Šapca. Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu nužno ne izražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva.