DVA BISERA ŽAGUBICE: Izvor Mlave i Krupajsko vrelo

Vrelo Mlave nalazi se na nekoliko stotina metara od Žagubice, ispod severnih padina planine Beljanice. Gornji nivo vrela, vidljiv posetiocima, ima izgled potopljene vrtače. Najveća izmerena dubina iznosi 84 metra ali je ona sigurno veća jer zbog ogromnog pritiska pod kojim voda iz podzemnih kanala ronioci ne mogu da se spuste do samog vrela.

Krupajsko vrelo je jedan od najvećih kraških izvora u Srbiji. Nalazi se na zapadnoj strani Beljanice, na nadmorskoj visini od 220 metara. Vrelo izvire iz jezera koje u podzemnoj pećini. Tačna dubina jezera nije poznata. Zvanično, najdublji krak iz kojeg voda izbija u jezero dubok je oko 70 metara, mada pojedini ronioci tvrde da su se spuštali na 123 metra dubine. Zbog lavirinta podzemnih kanala čak i najiskusniji ronioci se u istraživanje ovih dubina ne upuštaju bez kanapa.

Legenda kaže da se na dnu pećine ispunjene vodom nalazi skriveno blago, koje čuva vodeni duh Tartor, zbog kojeg meštani ne smeju da pretražuju jezero.

Temperatura vode na izvoru Mlave i Krupajskom vrelu je između 10 i 11 stepeni. Zanimljivo je da nekoliko desetina metara od Krupajskog vrela postoji još jedan izvor, na kojem je temperatura vode čak 26 stepeni.