Obeležena 201. godišnjica od ubistva Karađorđa: Tragični usud zatro porodice ubica (FOTO)

Svetom arhijerejskom liturgijom u crkvi Svetog Arhangela Gavrila, parastosom i polaganjem venaca, u prisustvu rukovodstva opštine Velika Plana i više stotina građana, juče je u Radovanjskom lugu obeležena 201 godina od ubistva vođe Prvog srpskog ustanka Đorđa Petrovića Karađorđa.

Posle parastosa glumci Narodnog pozorišta u Beogradu Boško Puletić, Lepomir Ivković i Mića Živojinović odigrali su predstavu "Vreme časti i ponosa", u kojoj se prepliću ratni put i sudbine srpskih vojvoda Radomira Putnika i Živojina Mišića.

Zanimljivo je da po pravoslavnom kalendaru 26. jula, na dan zločina u Radovanjskom lugu, pada Sabor svetog arhangela Gavrila, čije ime crkva nosi, pa tog dana crkva, koju je narod nazvao Zahvalnicom, obeležava svoju krsnu slavu i godišnjicu voždove smrti.

Neizostavni deo priče o Radovanjskom lugu je i činjenica da je tragični porodični usud zatro loze svih učesnika u Karađorđevom ubistvu.

Loza naredbodavca Miloša Obrenovića, tiranina čija je vladavina bila obeležena primitivizmom, bahatošću i ubistvima političkih protivnika, je ugašena. 

Bez naslednika i tragova nestala je i porodica Dragića Vujkića iz Radovanja, na čijem zemljištu je Karađorđe ubijen. Vujicu Vulićevića i Nikolu Novakovića, koji je sekirom posekao vođu Prvog srpskog ustanka i jednog od najvećih vojskovođa u novijoj istoriji civilizacije, sopstvena prerana smrt spasila je da gledaju teške i prerane smrti svojih najmilijih.

Milošev sin Milan umro je mlad. Njegov drugi sin, srpski Knez Mihailo preporodio je Srbiju, izgrađujući je u modernu evropsku državu, ali je ubijen u atentatu. Nije imao dece.

Samo nekoliko decenija nakon Mihailove smrti, 1903. godine, u majskom atentatu koji su organizovali njegovi oficiri predvođeni Dragutinom Dimitrijevićem Apisom, na varvarski način ubijen je Milošev praunuk i jedini preostali muški potomak kralj Aleksandar, čime je porodična loza Obrenovića zauvek ugašena. 

Nakon što je ovaj odradio krvavi posao koji mu je poverio, knez Miloš je Vujicu Vulićevića unapredio u nahijskog kneza. Međutim, zvanje i vlast nisu mogle da ga zaštite od prezira sopstvenog naroda. Kad god su mogli, ljudi su ga izbegavali.

Uzalud je objašnjavao da je bio primoran da počini zločin, jer mu je Miloš  Obrenović ostavio da bira između svoje i Karađorđeve glave. Oni koji su smeli da mu se otvoreno suprostave, optuživali su ga da je, nakon što je prihvatio zadatak koji mu je knez dao, trebalo da pošalje nekog od svojih poverljivih ljudi u Radovanjski lug i obavesti kuma da beži. I tako kumu spasi glavu, a sebi obraz i dušu.

Da bi umanjio prezir naroda i koliko-toliko umirio sopstvenu savest platio je da se na dva kilometra od Radovanjskog luga prema Velikoj Plani podigne crkva brvnara, koju je narod prozvao Pokajnica. Na izgradnju crkve pala je senka zato što je narod pričao da je ona finansirana zlatnicima koji su nađeni kod Karađorđa.

Da li zbog podizanja crkve pokajnice, ispovedanja u kojem je svu krivicu za kumoubistvo pokušavao da prebaci na kneza, razmirica oko Karađorđevih para ili svega toga pomalo, Vujica Vulićević je ubrzo pao u nemilost kneza Miloša, koji mu je oduzeo upravljanje nahijom i proterao ga u Tursku.

Kada se nekoliko godina kasnije vratio u Srbiju sa sobom je doneo brojna odličja i darove koje je u turskoj državi "zaslužio" zbog ubistva među Turcima ozloglašenog Crnog Đorđa. Međutim, Miloš je naredio da mu se sve to oduzme.

Ostatak života Vulićević je proveo u siromaštvu, prezren od ljudi i teško bolestan. Umro je 1828. godine, samo jedanaest godina nakon što je ruke uprljao kumovskom krvlju. Po jednoj verziji, umro je prirodnom smrću. Po drugoj, verovatnijoj, otrovao ga je njegov kum, Karađorđev rođak, Gmitar Petrović.

Iza Vujice su ostali sin i kćerka, ali su oboje mladi umrli. Prerana smrt pokosila mu je i svu unučad.

Karađorđev ubica Nikola Novaković, progonjen grižom savesti, je poludeo. Poginuo je tako što je nesrećnim slučajem pao na vodenički vitl koji ga je bukvalno smrvio. Sin mu je umro mlad, u teškim mukama, a kćerka mu je poludela.

Dragiću Vujkiću, na čijoj zemlji je Karađorđe ubijen, naprasno su pomrli svi ukućani, tako da je kraj života dočekao potpuno sam, u velikom siromaštvu.