Pirotsko jagnje, đubek, peglana kobasica, ćilim, a šta je sa GRNČARIJOM: Nigde nema to što ima u Pirotu! (FOTO/VIDEO)
Lepota Pirota i netaknute prirode Stare planine, veliki broj vodopada, svetinje zbog kojih Pirot zovu Mali Jerusalim, brojne manifestacije kao i bogata gastro ponuda, razlozi su zbog kojih vam preporučujemo da posetite ovaj grad i okolinu.
Vreme je da zaboravite sve pošalice za Piroćance: Prošetajte gradom najbolje gastronomije i prirodnih lepota (FOTO)
Kako je Pirot postao jedan od najatraktivnijih gradova: Gradonačelnik Vasić otkriva tajnu za očuvanje kulturne baštine u moderno doba (VIDEO)
Koji je to srpski bedem na jugu: Pogrešno je zovu MOMČILOV GRAD, a turisti je mogu videti i u 3D IZDANJU (FOTO)
Pirot se od ostalih opština u Srbiji izdvaja, pored prirode, manastira, planina, i bogate kulture, građevinama, ali i po tome što predstavlja pravi užitak za čulo ukusa.
Kada je reč o kulturnoj baštini Pirota, ovo je opština koja ima svašta da ponudi. Kako prema građevina, tako i prema kulturno-istorijskoj baštini koja ga izdvaja od ostalih gradova, oblikuje ga i čini onakvim kakav danas jeste. Mali, lep, ušuškan krošnjama i zelenilom Stare planine i šarenolikim bojama ćilima koji ga opisuju i unose posebnu čar.
Turistička ponuda Pirota sa okolinom obuhvata prirodno bogatstvo u vidu Parka prirode Stara planina i Specijalnog rezervata prirode Jerma, vodopade, reke, jezera, kanjone, klisure i pećine, kulturno bogatsvo u obliku tradicije, kulture i običaja ovog kraja Srbije, pirotski govor, pirotsko ćilimarstvo i elementi sa Nacionalne liste nematerijalnog kulturnog nasleđa Srbije, srpska srednjevekovna tvrđava, Muzej Ponišavlja, kameno selo Gostuša i mnogi drugi, uz neverovatne ukuse i specijalitete staroplaninske trpeze i lokalne gastronomije, izuzetna destinacija Evrope za lokalnu gastronomiju sa mnogim poznatim brendovima širom sveta u vidu pirotskog kačkavalja, đubeka, pirotske peglane kobasice, staroplaninske jagnjetine, staroplaninski med, sir, domaća vina i rakije i mnoga druga jela.
Predstavnik turističke organizacije Bratislav Zlatkov navodi da kada je reč o kulturnoj baštini Pirota, govori se o čuvenom ćilimu iz Pirota, govorimo o objektima kao što su Srpska srednjevekovna tvrđava iz 14. veka, muzej Ponišavlja, zatim pirotsko pripovedanje, odnosno pirotski govor koji je sastavni deo kulturne baštine Pirota, svi verski objekti koji se nalaze u okolini Pirota koji su u veoma dobrom stanju i predstavljaju jedan deo turističke ponude koji nosi naziv "Verski turizam".
- Pirot zbog broja crkvi i manastira u svojoj okolini nosi naziv "Mali Jerusalim" baš po tome. Komšije iz regiona, ali i ostali koji dolaze u Pirot obavezno posete neki od manastira - navodi Zlatkov i napominje da postoji još jedan stub razvoja turizma, a to je lokalna gastronomija.
- Pirot od 2015. godine nosi Evropsku nagradu za izuzetnu destinaciju Evrope kada je reč o lokalnom turizmu i lokalnoj gastronomiji, ali i brendiranim proizvodima kao što su kačkavalj, peglana kobasica, med sa Stare planine, i čuveno jagnje iz Pirota. Radili smo mnogo na zaštiti proizvoda i brendiranja, a na mnogim proizvodima ćemo tek raditi - govori Zlatkov i dodaje:
- Kada govorimo o proizvodima sa geografskim poreklom imena, pored ćilima, kačkavalja i peglane kobasice bitno je pomenuti da smo retki od gradova u Srbiji koji može da se pohvali da ima tri brendirana proizvoda sa zaštitom geografskog porekla imena - navodi Bratislav Zlatkov i najavljuje još veća ulaganja u razvoj turizma u Pirotu.
Pored ćilima, bogatu kulturnu baštinu Pirota upotpunjuje u grnčarija o kojoj se puno govori u muzeju Ponišavlje.
Muzej Ponišavlja
Muzej Ponišavlja osnovan je oktobra 1947. godine odlukom Gradskog narodnog odbora Pirota pod nazivom Narodni muzej.
Već je posedovao izvestan broj predmeta, uglavnom poklona od građana Pirota i okoline. Odlukom Skupštine opštine Pirot, Muzej je 1969. godine dobio današnji naziv.
Osim zaštite pokretnih kulturnih dobara i proučavanja materijalne i duhovne kulture srednjeg i gornjeg Ponišavlja i Lužnice, Muzej ostvaruje i kulturno-prosvetnu, pedagošku i izdavačku delatnost koja je započela krajem šezdesetih i realizovala se kroz nekoliko edicija.
Izložbeni prostor Muzeja obuhvata površinu od oko 300 metara kvadratnih za potrebe stalne postavke i oko 100 metara kvadratnih galerijskog prostora za potrebe tematskih i gostujućih izložbi.
Kustos muzeja Ponišavlja Nenad Jovanović govori da se muzej nalazi u delu grada koji se naziva Tijabara, koji sa sobom nosi dosta specifičnosti i to je pre svega jedna kulturno-istorijska celina.
- To je pre svega nešto što je zanimljivo svim turistima i posetiocima, to da mogu da osete čar i draž tog starog Pirota koji se ovde u muzeju najbolje reflektuje i najbolje vidi. Muzej ima veliku zbirku, što etnografsku, tako i grnčarije, ćilima, a imamo i Pirotsku tvrđavu iz 14. veka koja obuhvata celu arheološku postavku čiji prostor je vrlo autentičan i inspirativan te ljudi dolaze baš iz tog razloga, zbog celokupnog doživljaja koji ovaj prostor nudi - objašnjava kustos Jovanović.
Kustos muzeja Aleksandar Repedžić govori da se Ponišavlje i sam Pirotski kraj, po kvalitetu zemljišta izdvaja se u celoj Srbiji upravo po grnčariji, što je još jedna od znamenitosti samog kraja.
- U Pirotu se, za razliku od zapadne Srbije, grnčarija izrađuje na nožnom kolu koje je naprednije, novije, pa samim tim i samo Ponišavlje predstavlja centar za širenje grnačarskih proizvoda dalje - navodi kustos i dodaje da se Pirot nalazi na putu za Carigrad tako da je bilo lako da se nove i moderne tehnologije donesu u sam Pirot i da se krene sa takvom izradom grnčarije.
Kasnije se takva grnčarija širila od Pirota i ka severu i ka jugu zemlje, ali Pirot ostaje kao centralno mesto na kome se izrađuje ovakav vid grnčarije.
- Pored bogate zbirke u našem muzeju, može se videti i umetnička crta lokalnih majstora. Takođe, grnčarija iz manastira Sukovo je specifična po tome što nije gleđosana, a sa druge strane koristila se i u svetovne svrhe da bi obezbedila akustiku samom manastiru prilikom crkvenog pojenja. Neke od njih bi se ispunjavale vodom pa bi se zvuk odbijao i na taj način bi bogosluženje lepše zvučalo za onoga ko dođe na jutarnju ili večernju molitvu - govori kustos Repedžić.
Projekat je finansiran iz budžeta Grada Pirota. Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu nužno ne izražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva.