STARO SELO ČUVA USPOMENU NA JUNAČKU ČETU: 70 oficira i vojnika u jednom danu palo kraj Morave
Kada je 13. aprila ove godine delegacija koju je predvodio narodni poslanik i predsednik Oštinskog odbora SNS u Velikoj Plani Živan Đurišić položila venac na spomenik, mnogi Planjani, posebno mlađe generacije, su prvi put saznali da u Starom Selu postoji spomen obeležje palim vojnicima i oficirima Kraljevine Jugoslavije, koji su poginuli na početku Drugog svetskog rata.
SRBIJA U BORBI PROTIV KORONE! DANAS ZASEDA KRIZNI ŠTAB: Stiže još jedan set relaksirajućih mera
U julu se završava novi Univerzitetski klinički centar Srbije, a evo kada će primiti prve pacijente
MORBIDNO - NAJTUŽNIJE SRPSKE IZREKE: Koristite ih svakodnevno, mislite da su smešne, a ne znate koliko su strašne
Spomenik je podignut u znak sećanja na 70 oficira i vojnika 18. pešadijskog puka, koji su izvršavajući naređenje otadžbine dali život, pokušavajući da u rejonu Starog Sela zaustave napredovanje okupatorske vojske Hitlerove Nemačke kroz dolinu Velike Morave, prema Nišu.
Malo je primera da je u aprilu 1941. godine švapskim hordama pružen takav otpor, o čijoj žestini najbolje govori ogroman broj poginulih, među kojima i dvojica visokih oficira: pešadijski major Đorđe Todorović (35) i kapetan druge klase Ljubomir Ivančević.
U stroju koji je pokazao besmrtno junaštvo i patriotizam zajednički su pali Srbi, Hrvati, muslimani i Mađari. Veliki broj poginulih muslimana i Hrvata zaslužuje posebnu pažnju kad se ima u vidu činjenica da su tih dana pripadnici ta dva naroda masovno dezertirali i odbijali da brane Kraljevinu Jugoslaviju.
Od 70 poginulih najviše je pripadnika Tuzlanskog odreda, iz tog bosanskog grada i njegove šire okoline.
Njihove godine govore da je tog dana kraj Velike Morave pokošena mladost tuzlanskog kraja. Najviše poginulih iz tog dela BiH bilo je rođeno od 1913. do 1918. godina. Kad su poginuli imali su od 23 do 28 godina.
Najstariji vojnik koji je ovde položio život za odbranu otadžbine imao je 39 a najmlađi 21 godinu.
Spomen obeležje, koje se nalazi na pravoslavnom groblju u Starom Selu, tik pored železničke pruge Beograd –Skoplje, se sastoji iz tri dela: centralnog spomenika sa pravoslavnim krstom, koji su 4.jula 1982. podigli meštani Starog Sela, spomenika majoru Todoroviću, koji je podigla njegova porodica i spomenika naredniku-đaku Predragu Sumbuloviću.
Na prednjoj strani glavnog spomenika ispisana su imena poginulih. Njih 58, dok identitet 12 vojnika nije utvrđen. Sa zadnje strane spomenika postavljena je mermerna ploča na koju su uklesani stihovi Petra Petrovića Njegoša:
-Pokolenje za pjesmu stvoreno
Vile će se grabit u vjekove
Da vam vijence dostojne ispletu
Sa bočne strane spomenika, okrenute prema severu, ispisan je tekst koji ustvari iskazuje suštinu i veličinu žrtve Tuzlaka i njihove sabraće iz Domaljevca, Stalaća, Bečeja, Zemuna, Smederevske Palanke, Beograda, Rume, Aleksinca, Sremske Mitrovice i Šetinja:
- 13.04.1941. pred nemačkom silom klonu armija a uspravi se jedna četa i za slobodu Jugoslavije uđe u istoriju.
Na prvoj mermernoj ploči uklesana su ova imena iz Okruga tulanskog:
Todorović Đorđe 1906.
Ristić P. Kosta 1916.
Franjić
Marjanović
Franje Filip 1914.
Abdulahović Šahbez 1913.
Dervišević Mustafa 1916.
Jerković A. Ilija 1915.
Parašiković Đuro
Novaković Pantelija 1914.
Haljić I. Marko 1912.
Čokić S. Stjepan 1915.
Marković Ž. Milan 1913.
Kljajić Ivo 1914.
Nertić Pero 1913.
Andrejić M. Pavao 1913.
Batić M. Josip 1914.
Drugu mermernu ploču krase imena i godina rođenja ovih junaka iz Okruga tuzlanskog:
Ivančević Ljubomir
Kamedaš P. Bata 1914.
Marković S. Vićo 1914.
Josifović Jakov 1913.
Vidović M. Milan 1917.
Pajić P. Nedeljko 1914.
Nedić P. Đuro 1913.
Dragićević Đuro 1913.
Matanović M. Grgo 1913.
Krištić M. Ilija 1914.
Hilvija Kočo
Marković L. Milan 1916.
Simetović G. Petar 1914.
Petrović G. Petar 1917.
Gucić A. Marko 1917.
Taletović A. Adem
Na trećoj ploči uklesana su sledeća imena:
Zumbulović Predrag, narednik đak iz Beograda.
Dušanović M. Krsta 1908.
Devetaković M. Milan 1909.
Mijailović L. Tihomir 1916.
Janković M. Ratko 1915.
Nastić P. Dragutin 1907.
Lazić A. Milorad 1918.
Paunović S. Živko 1914.
Levčer I. Stefan 1908.
Stojković D. Mihailo
Pantelić Mihailo
Ritko F. Josip, Zemun, 1913.
Gulaš Đorđe, Veliki Bečej
Utvar A. Niton, S. Bečej, 1916.
Vučinović Dragoljub, star 29 godina
Šnajder Andrija, Ruma, 1906.
Četvrta ploča sadži sledeća imena i podatke:
Dojčinović Slobodan, narednik đak iz Beograda
Janković Milivoje, Smederevska Palanka
Stevanović S. Ranisav 1908.
Stefanović M. Radisav 1913.
Mihajllović Milutin, Aleksinac, 1908.
Tucaković M. Smajo, Stalać, 1919.
Radulović M. Dušan, Šetinj, 1902.
Zdravković N. Stojan, srez Mitrovački
Đokić V. Vaskrsije, Domaljevac, 1917.
i 12 nepoznatih vojnika.
4.jul 1982. god. građani Starog Sela
Večna im slava a meštanima Starog Sela, koji su četrdeset godina od zaborava čuvali i sačuvali imena većine pripadnika junačke čete, da bi im onda 1982. godine podigli spomenik, veliko hvala.