TAMNA STRANA ISTORIJE AUTOKOMANDE: Svaki dan prolazimo pored nacističkog koncentracionog logora, a da to i ne znamo (FOTO)
Kad krećući se ka Autokomandi pređete auto-put Beograd-Niš, pa peške (ulica je jednosmerna za vozila) skrenete levo u Tabanovačku (pre i paralelno sa Vojvode Stepe), prva staza levo odvešće vas na jedno od mesta koje je u Drugom svetskom ratu bilo pravo gubilište. Predvorje užasa.
TICANOVA BUNA - Vreme kad su narodni predstavnici stajali uz narod po cenu života i smrti
U pitanju je pozicija koncentracionog logora koji su nacisti osnovali 22. avgusta 1941, a koji je bio operativan sve do 12. decembra iste godine. Svrha logora bila je da se u njega skupe Jevreji i Romi iz Beograda i Banata i imao je funkciju tzv. protočnog (prolaznog logora), što znači da je služio ka sabiralište i usputna stanica za dalji tretman zatvorenika, bio taj smrt ili odvođenje na drugo mesto (logor ili prisilni rad).
Pročitajte i:
Nacisti su iskoristili predratnu infrastrukturu za osnovanje logora. U pitanju je mesto na kome se nalazila kasarna "Kraljević Andrej" sa konjušnicom i skladištem za artiljerijska oruđa. Otuda i ime - Topovske šume.
Već sredinom avgusta 1941. Nemci su naredili da se počne sabiranje Jevreja koji su potom smeštani u logore. Privedeni iz celog Banata i prestonice, oni su između ostalog odvedeni u "Topovske šupe", odakle je njihov put bio samo gori.
Kada su odvođeni na gubilište, zatvorenici su lagani "kako ih vode u Austriju, u logor sa boljim uslovima".
Većina je odvođena u Jajince (na putu za Avalu) ili u selo Jabuku (kod Pančeva), gde su streljani. Oko 3.000 stradalih je bio pogubljen u skladu čuvene notorne nacistike politike "sto za ubijenog nemačkog vojnika, pedeset za ranjenog". Preostalih 1.300 je pogubljeno pod optužbom za antifašizam.
Prvi beleg podigle su vlasti SFR Jugoslavije 1951, ali samo za "pale drugove", antifašiste. Tek 2005. godine postavljena je spomen ploča koja na tri jezika (srpskom, hebrejskom i engleskom) piše:
"Na ovom mestu od avgusta do decembra 1941. nalazio se nacistički koncentracioni logor za Jevreje i Rome iz Beograda i Banata. Svi su proglašeni za taoce i dnevno po nekoliko stotina je odvođeno na streljanje."
Ploča je postavljena na preostali zid koji je ivičio sam zatvorski kamp. Neke od preostalih građevina i dalje stoje, ali u trošnom stanju. "Zalivene" đubretom.
NIJE ČUDO ŠTO JE IZGOREO: U "Depou" se nalazilo jedno od NAJJEZIVIJIH mesta u Beogradu!
Pre nekoliko godina "Delta holding" je najavila gradnju ogromnog tržnog centra koji bi podrazumevao i rušenje prostora na kome se nalazio ovaj logor. Srbija je, kao potpisnica konvencije sećanja na Holokaust, ima dužnost da ne ruši stratišta jevrejskog naroda, pa su tako građani pre dve godine pokrenuli inicijativu, tražeći od Grada Beograda da ne dozvoli gradnju tržnog centra.