ŠOKANTNA OBJAVA NAUČNIKA KOJI JE OTKRIO EBOLU: Čekaju nas pandemije koje će biti MNOGO GORE od kovida
Bolnica u Demokratskoj Republici Kongo. Pacijentkinja sedi na krevetu pokazujući simptome groznice. Sa svojom porodicom može da komunicira jedino preko zaštitnog panoa. Identitet joj nije otkriven jer čeka rezultate testa na ebolu.
GRAD GREHA STARIH RIMLJANA: Ovo mesto je toliko obilovalo PERVERZIJAMA, da ga je Bog POTOPIO (FOTO/VIDEO)
ATENTAT POTRESAO KABUL: Država je izgubila bitnog čoveka, napadnuta i policija (FOTO)
INCIDENT IZNAD GRČKIH OSTRVA: Atina poslala borbene avione na tursku avijaciju
Vakcina i lek protiv ebole postoji i taj tretman je doveo do toga da se stopa smrtnost od ove bolesti smanji. Međutim, postavlja se pitanje: šta ako ova žena nema ebolu? Šta ako je ona zapravo nulti pacijent "Bolesti X", prvi slučaj neke nove infekcije koja bi mogla da bukne u svetu kao što je to bio slučaj sa kovidom-19?
Ovo nije stvar naučne fantastike. To je stvarni, naučni strah, zasnovan na činjenicama.
- Svi moramo da budemo uplašeni. Ebola je bila nepoznata. Kovid je bio nepoznat. Moramo se plašiti novih bolesti - rekao je doktor Dadin Bonkole, lekar ove pacijentkinje iz DR Kongo.
Pretnja čovečanstvu
- Čovečanstvo se suočava sa nepoznatim brojem novih i potencijalno fatalnih virusa koji nastaju iz afričkih tropskih prašuma - navodi profesor Žan Žake Mujembe Tamfum koji je 1976. godine pomogao u otkrivanju virusa ebole i od tada je u prvoj liniji lova na nove patogene.
- Sada živimo u svetu u kom će novi patogeni izaći na videlo. I to je ono što predstavlja pretnju za čovečanstvo - rekao je on.
Kao mladi istraživač, Mujembe je uzeo prve uzorke krvi od žrtava misteriozne bolesti koja je prouzorkovala krvarenje i usmrtila oko 88 odsto pacijenata i 80 odsto osoblja koje je radilo u bolnici Jambuku kada je bolest prvi put otkrivena.
Bočice sa krvi poslate su u Belgiju i SAD, gde su naučnici pronašli virus u obliku crva. Nazvali su je "ebola" prema reci koja se nalazila u blizini prvog žarišta u zemlji koja se tada zvala Zair.
Identifikacija ebole oslanjala se na lanac koji je povezivao najudaljenije delove afričkih prašuma sa visokotehnološkim laboratorijama na Zapadu.
Sada se Zapad mora osloniti na afričke naučnike u Kongu i drugde koji deluju kao stražari i upozoravaju na buduće potencijalne bolesti.
U Ingendi su strahovi od susreta sa novim, smrtonosnim virusom ostali vrlo stvarni čak i nakon oporavka pacijentkinje koja je pokazivala simptome koji su ličili na ebolu. Njeni uzorci su testirani na licu mesta i poslati
Nacionalnom istitutu za biomedicinska istraživanja (INRB) u Kinšasi, gde su dalje testirani na druge bolesti sa sličnim simptomima. Svi rezultati su bili negativni, a bolest koja ju je zadesila ostaje misterija.
Mujembe je upozorio na još mnogo zoonotskih bolesti, onih koje prelaze sa životinja na ljude.
Žuta groznica, različiti oblici gripa, besnila, bruceloza i lajmska bolest su među onima koje prelaze sa životinja na ljude, često preko prenosioca kao što su glodari ili insekti. Te bolesti su ranije izazivale epidemije i pandemije.
HIV je nastao iz veste šimpanze i mutirao u modernu pošast koja se pojavljuje svuda u svetu. Sars, Mers i virus kovid-19, poznat kao SARS-CoV-2, su svi korona virusi koji su na ljude skočili iz nepoznatih "rezervoara" u životinjskom carstvu. Smatra se da kovid-19 potiče iz Kine, verovatno od slepih miševa.
A da li Mujembe smatra da bi buduće pandemije mogle da budu i gore od kovida-19, apokaliptičnije? Nažalost, da.
U porastu pojava novih virusa
Od trenutka kada je zabeležena prva infekcija sa životinje na čoveka, žuta groznica 1901. godine, naučnici su pronašli još najmanje 200 virusa za koje je poznato da izazivaju bolest kod ljudi.
Prema istraživanju Marka Vulhausa, profesora epidemiologije sa Univerziteta u Edinburgu, nove vrste se otkrivaju tolikom brzinom da ih ima 3-4 nove na godišnjem nivou. Većina ih potiče od životinja.
Stručnjaci smatraju da je sve veći broj novih virusa rezultat ekološkog uništenja i trgovine divljim životinjama. Kako njihova prirodna staništa nestaju, životinje poput pacova, slepih miševa i insekata opstaju tamo gde nestaju veće životinje. Sposobni da žive zajedno sa ljudima često postaju, kako se sumnja, i prenosioci novih bolesti na ljude.
Na primer, naučnici su povezali prošla izbijanja ebole sa teškim iskorišćavanjem prašuma. U jednoj studiji iz 2017. godine, istraživači su koristili satelitske podatke kako bi utvrdili da je 25 od 27 epidemija ebole lociranih duž granica bioma prašume u Centralnoj i Zapadnoj Africi između 2001. i 2014. godine započelo baš na mestima koja su pogođena krčenjem šume.
U studiji se dodaje da su se zoonotske epidemije ebole pojavile u područjima gde je gustina ljudske populacije bila velika i gde virus ima povoljne uslove, ali da je relativni značaj gubitka šuma delimično nezavisan od ovih faktora.
U prvih 14 godina 21. veka područje veće od veličine Bangladeša oboreno je u prašumi sliva reke Kongo. Ujedinjene nacije upozorile su da će se prašume u zemlji do kraja veka možda potpuno izgubiti ako se nastave trenutni trendovi krčenja šuma i rasta stanovništva.
Kako se to bude dogodilo, životinje i virusi koje prenose sudariće se sa ljudima na nove i često pogubne načine. Ipak, ne mora da bude tako.
Multidisciplinarna grupa naučnika sa sedištem u SAD, Kini, Keniji i Brazilu izračunala je da bi globalno ulaganje od 30 milijardi dolara godišnje u projekte zaštite kišnih šuma, zaustavljanja trgovine divljinom i poljoprivede bilo dovoljno da nadoknadi troškove sprečavanja budućih pandemija.
Grupa je navela da bi trošenje 9,6 milijardi dolara godišnje na globalne šeme zaštite šuma moglo da dovede do smanjenja globalnog krčenja šuma za 40 odsto u područjima sa najvećim rizikom od prelivanja virusa. Sličan program u Brazilu doveo je do smanjenja krčenja za 70 odsto između 2005. i 2012. godine.
Iako 30 milijardi godišnje zvuči puno, naučnici tvrde da bi se investicija brzo isplatila.
Rani sistem upozorenja
Mujembe sada predvodi INRB u Kinšasi. Potpuno nove laboratorije otvorene su u januaru, a ovaj institut podržavaju Japan, SAD, Svetska zdravstvena organizacij, EU i drugi međunarodni donatori, uključujući nevladine organizacije, fondacije, akademske institucije...
INRB laboratorije su svetski sistem ranog upozoravanja na nove epidemije poznatih bolesti, poput ebole i, što je možda još važnije, za one bolesti koje tek treba da budu otkrivene.
- Ako se patogen pojavio u Africi, trebaće vremena da se proširi po celom svetu. Dakle, ako se ovaj virus otkrije rano, biće prilika za Evropu (i ostatak sveta) da razviju nove strategije za borbu - rekao je on.
Mujebe ima izviđačke jedinice na prvoj liniji rata protiv novih patogena. Lekari, virusolozi i istraživači rade duboko u unutrašnjosti DR Kongo, tražeći nepoznate viruse pre nego što izazovu nove pandemije. Sajmon Pjere Nadimbo i Gej Midingi su ekolozi i lovci na viruse DR Kongo, gde se nalazi Ingende. Na nedavnoj ekspediciji par je skupio 84 slepa miša. Ujed samo jednog od njih mogao bi biti trenutak kada nova bolest preskače sa životinje na čoveka.
Nakon što slepi miševi budu testirani, puštaju se na slobodu. Na desetine novih korona virusa pronađeno je baš u ovim vrsta u proteklih nekoliko godina. Ne zna se koliko je svaki od njih opasan po ljude.
Kako je ebola prvi put skočila na čoveka nije poznato, ali naučnici veruju da su bolesti kao ebola i kovid-19 "skočile" kada su životinje iskasapljene.
Takozvano "meso iz žbunja" često je izvor proteina za ljude koji žive u prašumama, ali se njime trguje i daleko od mesta gde se nabavlja. Izvoz je vrlo često zabranjen, pa se trgovci dovijaju na različite načine. Među mesom se nalaze majmuni, krokodili, kornjače...
"Bolest X" se možda nalazi baš unutar neke od ovih životinja, a pošto su ove egzotične poslastice rezervisane za "privilegovane", zaraza tako brzo prelazi u metropole.
I ptičji grip i Sars su potekli sa takozvanih mokrih pijaca, a iako još nije zvanično potvrđeno i kovid-19 je potekao sa jedne od njih.
- Ukoliko odete u šumu... menjaćete ekologiju, a insekti i pacovi će napustiti to mesto i doći u sela... Tako se prenosi virus novih patogena - rekao je Mujembe.