HRVAT KOJI JE CEO ŽIVOT POSVETIO PANČEVU: Mihovil Tomanl je najveći čuvar kulturne baštine
Mihovil Tomanl rođen je 1894. godine u Brčkom (otac Josip i majka Katarine rođ. Pletenac). Njegovi roditelji su se preselili 1909. u Pančevo. Mihovil je završio gimnaziju u Zemunu, a školovanje nastavio u Beču i Zagrebu na studijima prava. Tamo je 1923. godine dobio titulu doktora pravnih nauka.
Nakon završetka fakulteta vratio se u Pančevo i radio u Okružnom i Osnovnom sudu, pa je potom počeo da se bavi advokatskim poslom. Bio odličan istoričar i čuvar pančevačke kulturne baštine. Ostavio je mnogo dragocenih knjiga, kako Pančevu, tako zapravo i celoj Srbiji.
Zaslugom Mihovila Tomanla, mnoge stvari su dospele u muzej. On je nakon drugog svetskog rata bio u Upravi narodnih dobara, gde su sa raznih strana dolazili mnogi predmeti. Sprečio je da ti predmeti odu negde bez traga, odnosno da se izgube jer ih je usmerio na pravu stranu, u muzej Pančeva.
Pročitajte i:
- Ah, kad tebe ljubit ne smem, drugu ljubit neću ja: Ove stihove svi znate, a napisao ih je jedan Pančevac
- On je jedan od najvećih srpskih naučnika, a u detinjstvu je umalo IZBAČEN IZ ŠKOLE: Ovo je priča o Mihajlu Pupinu
- Zora Petrović velikan srpske umetnosti: Tri godine je bila u samoći zbog ljubavi prema slikarstvu
U periodu između dva rata, u Kraljevini Srba, Hrvata i Slovenaca, radio je kao pravnik i sudija u periodu od 1944. do 1953., bio je upravnik Pančevačke biblioteke, dok je Istorijskim arhivom rukovodio od 1953. do 1954. godine.
Njegova karijera je prekidana u periodima ratova, a i tada je gledao da što više doprinese narodu sa kojim se potpuno srodio. On je bio Hrvat po nacionalnosti, ali je Pančevu posvetio ceo svoj radni i uopšte životni vek. Bio je aktivan i u političkom životu, bio je urednik nedeljnika "Pančevac" i novina "Narodna sloga" koje se čuvaju u gradskoj biblioteci u Pančevu. Za vreme 1. svetskog rata bio je zarobljen u Aradu, kasnije na italijanskom ratištu, a u 2. svetskom ratu u logoru "Svilara" u Pančevu. Posle rata je svedočio o zločinima koje su nacisti počinili nad spomenicima kulture u Pančevu.
Najznačajnija dela dr. Mihovila Tomandla su:
- Dr. Svetislav Kasapinović
- Život i rad Konstantina Peičića
- Pančevo za vreme Prvog svetskog rata 1914. – 1918.
- Vojvoda Stevan Šupljikac kao komandant srpskih vojnih snaga u Vojvodini 1848. godine
- Statističko – topografski opis vojne komune Pančevo i dr.
Jedno delo koje se posebno izdvaja jeste "Spomenica pančevačkog srpskog crkvenog pevačkog društva od 1838. do 1938. godine" koje svedoči o pančevačkoj istoriji.
Preminuo je 1963. u Pančevu.