Mašin bravar koji je slikao kao Pikaso: Martin Paluška ostavio je neizbrisiv trag u kovačičkoj naivi (FOTO)
Galerija naivne umetnosti u Kovačici osnovana je 15. maja 1955. godine. Tog dana su slikari obećali da će svake godine davati po jednu sliku galeriji i na taj način će se formirati fond slika. Uprava Doma kulture odlučila je da za galeriju obezbedi prostor na prvom spratu Doma kulture. Tako se polako svake godine uvećavao galerijski fond. Kada nije bilo izložbi uvek su izlagane slike iz fonda galerije.
Značajna uloga u afirmaciji likovnog života vojvođanskih Slovaka pripada upravo predstavnicima Kovačičke škole naivnih slikara: Martinu Jonašu, Zuzani Halupovoj, Janu Knjazovicu, Martinu Paluški, Janu Sokolu i Janu Venjarskom. Zahvaljujući ovim umetnicima i nastavljačima njihovog dela, likovna umetnost Slovaka u Vojvodini postala je poznata širom sveta.
Carstvo vojvođanske naive: Svet se divi Kovačici - Halupova, Jonaš i Boboš oduševili i čuvene Rolingstonse! (VIDEO/FOTO)
"URAMLJENE USPOMENE" KOJE ĆE SE PAMTITI: Jano Čeh - kolekcionar koji originale naive čuva od zaborava (FOTO/VIDEO)
NAJVEĆA SVETINJA OVOG KRAJA: Pogledajte kakve tajne krije "MALI OSTROG" u Malom Zvorniku (FOTO/VIDEO)
Jedan od njih posebno je važan, a to je Martin Paluška, rodonačelnik naive u vojvođanskoj Kovačici.
Martin Paluška rođen je u Kovačici davne 1913. godine. U Kovačici je živeo i radio, a tu je završio i šest razreda osnovne škole i nakon nje trogodišnju zanatsku školu.
Po zanimanju je bio mašin-bravar, a dugi niz godina radio je i u lokalnom mlinu. Život je skončao na poziciji direktora mlinskog kombinata u Kovačici. On i njegova supruga Elizabeta imali su sina Martina i kćerke Mariju i Elizabetu.
On je rodonačelnik kovačičkog naivnog slikarstva. Već 1923. godine počeo je da slika inspirisan prirodnim lepotama i slovačkim folklorom. Slikao je precizno i pedantno, crtački savršeno. Na platno je prenosio svakodnevicu svojih suseda ratara, verno prikazujući mašine koje su se koristile prilikom ratarskih radova.
Stoga, na njegovim platnima najviše vlada žanr motiv, mada u njegovom stvaralatštvu nalazimo i motiv mrtve prirode. Slikao je isključivo ulje na platnu. Bio je član Galerije naivne umetnosti od 1952. godine.
Godine 1939. Martin Paluška i Jan Sokol zajednički kreću u negovanje svoje ljubavi prema naivnom slikarstvu, a kasnije se njima priklanjaju drugi i 1951. godine na čelu sa Vladimir Bobošem osnivaju prvu likovnu sekciju. Osnivači kovačičke škole su bili Martin Paluška, Jan Sokol, Vladimir Boboš, Mihal Bireš i Jan Knjazovic, a kasnije su im se pridružili i Martin Jonaš i Zuzana Halupova. Godine 1952. dvanaest kovačičkih slikara izlaže slike prilikom proslave 150 godina dolaska Slovaka na prostore Vojvodine.
Prema podacima za vreme svog života Martin Paluška naslikao je više od 630 slika ulje na platnu, a zabeleženo je i da je učestvovao i izlagao na svim Kovačičkim oktobrima od 1952. godine do 1985. godine.
Za svoja dela dobio je razna priznanja poput Plakete SSRN Vojvodine za postignute rezultate i značajne uspehe u radu SSRN Vojvodine u izgradnji samoupravnog socialističkog društva (1981), kao i Zlatnu plaketu MKSSRNV u Kovačici povodom izložbe 30. Kovačičkog oktobra.
Likovna dela Martina Paluške u fondu Galerije naivne umetnosti u Kovačici:
- Zima
- Vršenje žita
- Mladenci
- Štafeta mladosti
- Obrada kudelje
- Pozivari na svadbu
- Stara škola
- Mlinarski mašinovođa
- Poslednja zima
Projekat je finansiran iz budžeta opštine Kovačica. Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu nužno ne izražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva.