Znate li za stoletne dudove u Beloj Crkvi? Vreme je da prođete "PUTEM SVILE" i zavirite u tajne koje krije ova opština (VIDEO)
Naša zemlja je pre Drugog svetskog rata bila peta u svetu po proizvodnji svile. Upravo zbog toga pojedini entuzijasti rade na tome da se svilarstvo obnovi, pre svega u Vojvodini i okolini Vršca, gde je bilo i ostalo najviše belih dudova.
To drveće bi moglo da posluži kao sirovina za početnu proizvodnju svilenih buba, a da se u međuvremenu zainteresovano stanovništvo obuči za ovu delatnost. Stručnjaci tvrde da bi proizvodnja svile bila isplativa i izvozni potencijal.
Turističkom turom "Put svile" svake godine prođu milioni ljudi znatiželjni da vide kuda su sve išli karavani iz Kine u kojoj se ova najfinija tkanina proizvodila, do Mediterana gde se prodavala.
DUH PROŠLOSTI KOJI JOŠ UVEK ŽIVI: Narodni muzej u Beloj Crkvi, građevina koja čuva kulturu i tradiciju (VIDEO)
Manifestacija koja mami turiste iz svih krajeva Srbije: "Noć mladog vina" u Čurugu obećava dobar provod (VIDEO)
GRADONAČELNIK NOVOG SADA: "Sva komunalna preduzeća rade, pored lekara i vojske, i radnici JKP Puta su heroji"
Međutim, malo je poznato da i Vršac ima svoj "put svile". Stoletni dudovi sa obe strane puta ka Beloj Crkvi u dužini od petnaestak kilometara, svedoče o vremenu kada je svilarstvo u ovom kraju bilo jedna od glavnih privrednih grana.
Prema jednoj verziji dudovi pored puta nikli su naredbom Marije Terezije da svi mladenci po sklapanju braka baš na tom mestu posade svoja dva drveta.
Po drugoj, Nemci iz okoline reke Rajne, koji su se početkom 18. veka nastanili u južnom Banatu, prvo su u tom kraju obnovili vinogradarstvo. Zatim su, kada se zemljište pokazalo podesnim za sadnju belih dudova, počeli da uzgajaju svilene bube i prave sirovu svilu. Za "procvat" je i u ovoj verziji najzaslužnija bila upravo Marija Terezija. U njeno vreme dudare su sađene gde god je bilo slobodnog mesta.
Postojao je i propis da oko svake kuće mora biti zasađeno dvadeset dudova, o kojima se vodila posebna briga. Stanovnici su besplatno dobijali jaja svilene bube, koja se hrani isključivo dudovim lišćem, a devojke su, takođe besplatno, bile obučavane da razmotavaju svilu iz kokona (čaure svilene bube iz koje se izvlače svilene niti).
Vršac je sredinom 19. veka bio centralno mesto za sakupljanje kokona i otkupna stanica za sirove čaure.
Imali su i svilare, koje su se nalazile u današnjoj Ulici Milana Tepića i u blizini Vladičanskog dvora, a kasnije su nicali i brojni privatni zavodi za svilu. Nije bilo porodice koja se nije bavila bar nekim delom svilarske proizvodnje.
Prema pisanjima Feliksa Milekera, istoričara ovog kraja, vršački kokon je bio izuzetnog kvaliteta. Zato i ne čudi što su ovdašnji svilari za svoj rad dobijali prestižne nagrade na sajmovima širom Evrope. Najcenjeniji u tom poslu bio je poznati apotekar Jozef Hercog, osnivač Apoteke na stepenicama, najstarije apoteke u Vršcu, koji je imao i privatni zavod za svilu.
Proizvodi njegovog zavoda dobijali su najviša odlikovanja od Ugarske, Austrije i Francuske, a u nekim spisima se pominje da je njegova udovica Eva, baka poznatog mađarskog pesnika Ferenca Hercoga, 1851. godine na izložbi u Londonu dobila zlatnu medalju za sirovu svilu.
Silarstvo u Vršcu je, kad je izgrađen državni put, potisnula prodaja i izvoz vina. Masovnom raskrčavanju odoleli su samo dudovi na belocrkvanskom putu. Iako sećaju na lepa vremena, o ovim drvoredima se poslednjih godina uglavnom govori u negativnom kontekstu, jer se na deonici puta ka Beloj Crkvi dešavaju teške saobraćajne nesreće. Zbog toga jedni traže da se drvoredi poseku, a drugi upozoravaju da je njihovo postojanje od velikog značaja.
Ti dudovi, između ostalog, štite put od vetra i snežnih nanosa, a zemlju od razuđivanja, kažu vršački ekolozi.
Stoletna stabla duda na Belocrkvanskom putu svedoče o bogatoj ali zaboravljenoj tradiciji Banata. U 19. veku svilarstvom se, kao unosnim poslom, bavila gotovo svaka porodica u ovom kraju.
Prizor kakav se retko viđa! Sima iz Plandišta na jedinstven način pokazao da prijateljstvo sa Kinom nema granicu
Sa mesta na kom je streljano 100 Banaćana pruža se najlepši pogled: Vidikovac "Tri krsta" daje Belu Crkvu na dlanu (VIDEO)
PRIJATELJSTVO SVE JAČE: Bratske provincije iz Kine obezbedile pomoć za Vojvodinu, stiglo 70.000 maski!
Kulturne manifestacije za sve starosne grupe: U ovom mestu svake godine organizuje se "SAJAM PENZIONERA" (VIDEO)
