Svetac RUSKE pravoslavne crkve rođen je u Srbiji: Ovo je priča o njemu
Svako mesto u Srbiji ima neku znamenitu ličnost čije ime stanovnici ponosno spominju i ističu da je to njihov "zemljak". I Kuljani imaju svoj ponos- Havrijil Kosteljnik Homzov prvi j značajni rusinski pisac i lingvista, rođen u Bačkeresturu, današnjem Ruskom Krsturu.
Od Moto susreta do Dana tradicije: Ovo je priča o nestvarnim festivalima u Kuli
Versko bogatstvo Kule koje nema cenu: Spoj pravoslavnog i katoličkog sveta u srcu Vojvodine
Postavio je osnove gramatike rusinskog jezika još 1923. godine, koju je potpuno uredio lingvista i pisac Mikola Kočiš u svom Pravopisu izdatoj 1971. godine u Novom Sadu.
Rođen je u zemljoradničkoj porodici od oca Fedora i majke Ane rođene Makaj. Osnovnu školu je završio u rodnom selu, a gimnaziju u Vinkovcima i Zagrebu.Eleonorom Zarickom, ćerkom direktora gimnazije u Peremišlju (danas Poljska), sa kojom je imao tri sina i dve kćerke.
Kosteljnik je 1906. godine upisao Teološki fakultet u Zagrebu, ali je 1907. godine prešao na studije teologije u Ljvovu. Diplomirao je 1911. godine, a potom otišao na postdiplomske studije u Frajburg u Švajcarskoj. Godine 1913. je rukopoložen za sveštenika i počeo je da radi kao kateheta u ljvovskim gimnazijama.
OVDE SE SREĆU PRAVOSLAVLJE I KATOLIČANSTVO: Priča o najvećem duhovnom bogatstvu Žablja (FOTO)
U vreme Prvog svetskog rata vratio se u svoje rodno selo, gde je 22. februara 1915. godine bio postavljen na mesto drugog kapelana. U to vreme napisao je i prvu istoriju svog rodnog mesta, poznatu pod imenom Liber memorabilium parohiї bačkeresturskeй (Knjiga pamćenja parohije bačkeresturske), koja je objavljena tek 1998. godine.
Od 1920. do 1929. godine radio je kao glavni urednik časopisa Niva, a između 1928. do 1931. godine takođe i kao predavač na Bogoslovskoj akademiji u Ljvovu. Između 1931. do 1933. godine bio je direktor štamparije i fabrike papira i svezaka Biblos. Takođe je služio i u katedralnoj crkvi svetog Jura.
Havrijil Kosteljnik ubijen je 20. septembra 1948. godine ispred svoje kuće u Ljvovu, ubijen sa dva hica revolvera u glavu. Za ubistvo je okrivljen pripadnik Organizacije ukrajinskih nacionalista Vasilj Panjkiv zvani Jaremko3. Sahranjen je 23. septembra sa najvišim počastima.
U dvorištu čuvenog "Zamka“, u Ruskom Krsturu danas se naćazi njegov spomenik, a u njegovu čast se u jesen održava tradicionalna kulturna manifestacija „Kosteljnikova jesen“. Obeležava je bogat kulturno- edukativan program organizovan u Ruskom Krsturu, Kuli, Đurđevu i Kucuri.
Verovatno najvažniji i najsudbonosniji događaj u Kosteljnikovom životu je bio tzv. sabor Ukrajinske grkokatoličke crkve koji je bio održan u Ljvovu od 8. do 10. marta 1946. godine, kada je likvidirana Brest-Litovska unija iz 1596. godine i Ukrajinska grkokatolička crkva stupila u jedinstvo sa Ruskom pravoslavnom crkvom. To je verovatno bio razlog zbog kog je Kosteljnik proglašen za svetitelja Ruske pravoslavne crkve.
Kao književnik je pisao na rusinskom, ukrajinskom i hrvatskom jeziku. Njegova najznačajnija dela su "Pesma Bogu", koja je bila prevedena i na nemački jezik, ali i drama na rusinskom jeziku "Jiftahova kći".
ISTORIJSKE ZANIMLJIVOSTI: Pogledajte kako je izgledao maskenbal u srpskoj kafani 1924. godine (FOTO)
Godine 1923. objavio je i prvu gramatiku rusinskog jezika pod imenom "Gramatika bačko-rusinskog govora". Kao teolog i filozof bavio se raznovrsnim temama, a jedna od najpoznatijih je slučaj stigmi (rana identičnih ranama raspetog Isusa Hrista) na rukama siromašne sluškinje Nastje Vološin.
Odžaci imaju svoju BOGINJU, otkrili su je pre 28 godina
Najvažnije teme Kosteljnikovih rasprava su bile vezane za sam istočni obred grkokatoličke crkve, kao i odupiranje latinizaciji obreda, a takođe je kritikovao i određene metode Unije. Zbog svog rada je imao problema i sa poljskim vlastima, pošto je u to vreme Ljvov pripadao Poljskoj.