ISPLATA INOSTRANIH PENZIJA U SRBIJI: Ko je radio u Hrvatskoj, Nemačkoj ili Australiji ima POSEBNA PRAVA
Imamo sporazume o socijalnom osiguranju sa 34 zemlje.
Kada je reč o isplati inostranih penzija, prema podacima PIO Fonda, Republika Srbija zvanično ima sporazume o socijalnom osiguranju sa 34 zemlje, kojima su uređena pitanja priznavanja radnog staža, zdravstvenog osiguranja, isplate penzija i drugih davanja. Gledajući region, pravo na penziju u Srbiji imaju penzioneri iz BiH, Bugarske, Mađarske, Rumunije, Severne Makedonije, Crne Gore, Grčke i Hrvatske.
STRUČNJACI SAVETUJU: Ovih 5 stvari nikako ne bi trebalo kupovati na sniženju
OVA VEST OBRADOVAĆE MNOGE! Ko sve ima pravo na popust na struju?
PAPRENO: Poznata cena ulaznica za finalni turnir Kupa Radivoja Koraća u Nišu
Penzioneri koji su radni vek proveli u Evropskoj uniji, odnosno u Nemačkoj, Švedskoj, Austriji, Italiji, Francuskoj, Luksemburgu ili Sloveniji, takođe imaju pravo da dobiju isplatu u Srbiji. Pored navedenih zemalja, Srbija ima međunarodne ugovore i sa Australijom, Kinom, Kanadom, Rusijom, Švajcarskom, Velikom Britanijom, Azerbejdžanom, Danskom, Slovačkom, Holandijom, Kvebekom, Kiprom, Panamom, Tunisom, Turskom.
Prema saopštenju PIO Fonda, međunarodnim ugovorima o socijalnom osiguranju se u okviru administrativno-pravne pomoći obezbeđuje da osiguranik podnosi zahtev nosiocu osiguranja na čijem području ima prebivalište, odnosno boravište.
Zahtev podnet nosiocu osiguranja jedne države ugovornice smatra se zahtevom podnetim i nosiocu osiguranja druge države ugovornice, o kome se ona obaveštava na propisanim dvojezičnim obrascima.
Kako se ostvaruje pravo na isplatu inostrane penzije?
O pravu na penziju odlučuje svaka država ugovornica na čijoj teritoriji je osiguranik radio primenom svojih nacionalnih propisa i međunarodnog ugovora o socijalnom osiguranju.
Ako osiguranik ispunjava uslove za ostvarivanje prava po osnovu staža navršenog na području jedne države ugovornice, penzija se određuje bez uzimanja u obzir staža ostvarenog na području druge države ugovornice. Ukoliko ti uslovi nisu ispunjeni, u skladu sa međunarodnim ugovorom o socijalnom osiguranju periodi osiguranja navršenih na području država ugovornica se, pod uslovom da se ti periodi ne poklapaju, sabiraju i određuje se srazmerni deo penzije, piše još na sajtu PIO Fonda.
Lekarski pregled, odnosno veštačenje koje je potrebno radi odlučivanja po zahtevu za ostvarivanje prava vrši se kod nosioca osiguranja na čijem području osiguranik ima prebivalište.
Kako se podnosi zahtev za utvrđivanje penzijskog staža u inostranstvu?
Da biste utvrdili visinu penzijskog staža u inostranstvu, potrebna su vam sledeća dokumenta:
- Zahtev
- Svi pisani dokazi o stažu navršenom u inostranstvu
- Fotokopija radne knjižice
- Dokaz o služenju vojnog roka
- Fotokopija lične karte
- Izvod iz matične knjige rođenih
Zahtev i dokumentacija predaju se u filijali prema mestu prebivališta lično ili poštom.
Odobrenje isplate penzije u inostranstvu
Za ovo odobrenje neophodno je podneti zvaničan zahtev, zatim priložiti kopiju rešenja o penziji, dokaz o državljanstvu i dokaz o stalnom boravku u inostranstvu.
Uslovi za ostvarivanje prava po međunarodnim ugovorima
Uslovi za ostvarivanje prava po međunarodnim ugovorima nisu menjani od 2022. godine, otkad datiraju zvanični kriterijumi sa sajta Republičkog fonda za penziono i invalidsko osiguranje. Izdvojili smo uslove za susedne zemlje Hrvatsku, BiH i Makedoniju, ali i za Nemačku i Švajcarsku.
Uslovi za Hrvatsku podrazumevaju da se starosna penzija dobija sa 65 godina života i 15 godina staža osiguranja za muškarce, odnosno 63 godine života i 15 godina osiguranja za žene. Prevremena starosna penzija se može ostvariti ako muškarac ima 60 godina života i 35 godina penzijskog staža. Žene bi trebalo da imaju 58 godina i 33 godine staža osiguranja.
Dugogodišnji osiguranici imaju pravo na prevremenu starosnu penziju bez umanjenja ako imaju 60 godina života i 41 godinu staža osiguranja. Porodičnu penziju u Hrvatskoj pod određenim uslovima mogu ostvariti udovica, udovac, deca, razvedeni bračni drug i roditelj, očuh, maćeha, usvojitelj, postorčad, unučad.
Međunarodni ugovor sa Bosnom i Hercegovinom podrazumeva da se starosna penzija ostvaruje sa 65 godina starosti i 15 godina staža osiguranja, odnosno najmanje 20 godina penzijskog staža ili kad navrši 40 godina staža osiguranja bez obzira na godine života.
Uslovi za ostvarivanje prava po međunarodnim ugovorima između Srbije i Makedonije podrazumevaju starosnu penziju sa 64 godine života i 15 godina penzijskog staža za muškarce, odnosno za žene - 62 godine života i 15 godina penzijskog staža.
Procenjuje se da u Nemačkoj živi oko pola miliona Srba, što potvrđuje dugogodišnju popularnost koju ova zemlja uživa među našim radnicima. Biti nemački penzioneri i primati penzije ove zemlje je mnogima motivacija kada se odluče za rad u ovoj zemlji. Da bi to postigli, prema međunarodnom ugovoru, i muškarcima i ženama treba 65 godina života - 5 godina staža osiguranja, od toga najmanje 12 meseci u Nemačkoj. Napominje se da za osiguranike rođene posle 1. 1. 1947. godine starosna granica se povećava. Starosna penzija za osiguranike sa posebno dugim osiguranjem 5 godina života – 45 godina penzijskog staža, piše PIO Fond.
Za Švajcarsku važe sledeći uslovi:
- Muškarac: 65 godina života – 12 meseci staža osiguranja.
- Žena: 64 godine života – 12 meseci staža osiguranja.
Sporazum o priznavanju penzija između Srbije i Australije
Ukoliko se srpski državljanin koji je pravo na penziju ostvario u Australiji, vrati u Srbiju, Australija će mu i dalje isplaćivati penziju, odnosno prebacivaće novac u našu zemlju, bez umanjenja, a ova odluka važi od 1. februara.
- Ovaj sporazum je veoma značajan za sve naše građane koji su svoj radni vek ostvarili u Srbiji i Australiji, kao i za one koji trenutno žive i rade u Australiji, a kojih, prema procenama ambasade Republike Srbije u Kanberi, ima između 150.000 i 200.000. Primena Sporazuma će doprineti očuvanju njihovih prava u oblasti socijalne sigurnosti, saopšteno je tim povodom iz Ministarstva za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja.
Prethodni sporazum između ove dve države bio potpisan 1970. godine.
(Srbija Danas/Blic.rs/Autor: Nada Matić/Prenela: A.Z.)