SAD i Kuba - ključni momenti u poslednjih 50 godina
Američki predsednik Barak Obama i njegov kubanski kolega Raul Kastro razgovarali su na marginama Samita Amerika u Panami, što je prvi susret lidera SAD i Kube od hladnoratovske ere 1950-ih godina prošlog veka, koji su agencije nazvale istorijskim.
Agencija Rojters prenela je neke od ključnih momenata u odnosima SAD i Kube u poslednjih pet decenija.
- Prvog dana 1959. godine bivši kubanski lider i vojni diktator, general Fulgensio Batista pobegao je sa Kube pošto su Fidel Kastro i njegovi revolucionari preuzeli kontrolu nad zemljom.
- Kastro se, kao premijer, 19. aprila 1959. godine sastao sa američkim potpredsednikom Ričardom Niksonom što je, kako se kasnije pokazalo, bio susret na najvišem nivou dve zemlje decenijama.
- SAD prekidaju 3. januara 1961. godine diplomatske odnose sa Kubom posle nacionalizacije američke imovine.
- Kastro 16. aprila 1961. godine proglašava svoju revoluciju socijalističkom, a sledećeg dana kubanske izbeglice, koje je podržavala CIA, pokušavaju da izvrše invaziju u Zalivu svinja, ali su poraženi.
- SAD pooštravaju 7. februara 1962. godine sankcije Kubi uvedene 1960, što je uključilo i potpuni komercijalni embargo koji je i dalje na snazi.
- U oktobru 1962. godine, SAD otkrivaju sovjetsku nuklearnu raketu na Kubi, što je dovelo do konfrotacije sa Sovjetskim Savezom i ivice rata. Sukob se okončao tako što su Rusi uklonili rakete, a SAD su obećale da nikada neće napasti Kubu, a tajno su povukli i svoje rakete iz Turske.
- U periodu od aprila do oktobra 1980. godine Kuba je dozvolila da 125.000 ljudi otputuje u SAD.
- Sovjetski Savez se raspada u decembru 1991. godine, što se ekonomski loše odrazilo na Kubu.
- Više od 35.000 ljudi u periodu od avgusta do septembra 1994. godine napušta Kubu čamcima i odlazi u SAD.
- Fidel Kastro 31. jula 2006. godine, posle operacije, prenosi vlast na svog brata Raula Kastra.
- Nacionalna skupština Kube 24. februara 2008. godine izabrala je Raula Kastra, koji je i zvanično zamenio obolelog brata.
- U decembru 2009. godine kubanske vlasti su uhapsile Amerikanca Alana Grosa, koji je osuđen na 15 godina zatvora jer je doneo opremu za satelitski prenos što je na Kubi zabranjeno.
- Bela kuća u januaru 2011. godine ublažava restrikcije na putovanja na Kubu.
- Alan Gros je oslobođen 17. decembra 2014. godine i prebačen u SAD. Oslobođen je i špijun, koji je bio u kubanskom pritvoru, u zamenu za trojicu kubanskih agenata obaveštajne službe, koja su bila u američkom zatvoru. Vašington i Havana su objavili da će raditi na ponovnom uspostavljanju diplomatskih odnosa.
- Vlada SAD 15. januara ove godine objavljuje ublažavanje niza trgovinskih restrikcija, kao i onih koji se odnose na putovanja.
- Istaknute diplomate SAD i Kube održale su 22. januara prvu rundu pregovora u Havani o ponovnom uspostavljanju diplomatskih odnosa i otvaranju ambasada.
- Predsednici SAD i Kube, Barak Obama i Raul Kastro, sastali su se na samitu u Panami, obećavši da će ubrzati proces poboljšanja odnosa i uspostavljanja punih diplomatskih veza.