Sporovi zbog toponima više od akademske rasprave
TOKIO - Sporovi o toponimima su više od akademske rasprave i često se oko geografskih naziva vode "ratovi rečima".
Da li je deo Indijskog okeana koji razdvaja Iran od Arabijskog poluostrva Arabijski ili Persijski zaliv? Da li je najviša planina Aljaske i najviši vrih u Severnoj Americi Makinli ili je to Denali? Da li je najveći grad Indije Mumbaj ili Bombaj - što je anglikanizovana verzija istog naziva.
Neka geografska imena nam ne govore samo gde se nalazimo, već izražavaju politički stav koji je često, po mišljenju drugih, pogrešan.
Kina i Japan se spore oko grupe ostrava u Istočnom kineskom moru za koja, osim što obe strane polažu pravo, imaju i različite nazive - Senkaku ili Diaoju.
Spor kiparskih Turaka i kipraskih Grka takođe je imao uticaj na toponime na Kipru. Turska je posle okupacije severnog dela tog mediteranskog ostrva 1970-tih zamenila grčke nazive mesta turskim.
Stručnjaci tvrde da su ove debate mnogo više od akademske rasprave.
"Kolonizatori i oni koji polažu pravo na neku teritoriju, obično menjaju toponime, a onda prethodni vlasnici ponovo vraćaju stare nazive ako im se za to ukaže prilika", kaže Den Montelo, profesor s katedre za geologiju Univerziteta Kalifornija u Santa Barbari.
Tako je Sajgon postao Ho ši Min 1976, nakon oslobođenja celog Vijetnama, a bivša francuska kolonija Gornja Volta na zapadu Afrike od 1984. godine je Burkina Faso.
Poslednju ovakvu "pobeda" dobila je američka država Virdžinija kada je pod pritiskom Amerikanaca korejskog porekla u udžbenike unela notu da je Japansko more poznato i kao Istočno more, što je naziv koji Južna Koreja koristi za more između japanskih ostrva i Korejskog poluostrva.
Promene geografskih naziva mogu da izazivu diplomatske tenzije, ali je praksa uticala i na pojavu neobičnih toponima.
"Sovjetsko ostrvo" je na primer naziv za ostrvce 500 metara od pacifičke obale u zapadnom Japanu. Ostrvo za koje žitelji najbližeg grada kažu da je "veličine dnevne sobe", nije ni blizu Rusije, a ne zna se kako je dobilo naziv.
Američki predsednik Barak Obama je prilikom posete Mjanmaru 2012. naziv "Mjanmar" koristio u razgovoru s predsedikom, ali je na susretu sa opozicionim liderkom Aung San Su ći upotrebljavao reč "Burma" - bivši naziv te azijske zemlje koji je draži opoziciji.