"BREG ZA RAZMIŠLJANJE" I SIMBOL BEOGRADA: Kalemegdan fascinira ljude širom sveta vekovima unazad (FOTO/VIDEO)
Jedan od simbola i prvih asocijacija Beograda kao takvog jeste upravo Kalemegdan. Najveći i najlepši beogradski park.
Beograd... Najveći grad u Srbiji kako po površini, tako i po broju stanovnika. Grad koji je svetski poznat, koji je oduvek privlačio turiste iz različitih krajeva sveta svojom lepotom, grad koji spaja ono što se spojiti ne da, grad koji beleži najlepši i najduži poljubac na ušću dveju reka. Grad bogat kulturom, istorijom, prirodnim lepotama i građanima koji ga krase, čuvaju i verno brinu o njemu.
Jedan od simbola i prvih asocijacija Beograda kao takvog jeste upravo Kalemegdan. Najveći i najlepši beogradski park.
Otvorena izložba u čast 800 godina autokefalnosti Srpske pravoslavne crkve (FOTO)
Vesić: Investitori veruju u Beograd, prodato 1.850 kvadrata zemljišta na Dedinju!
NAMENJENO SVIM MALIŠANIMA: Završava se uređenje Platoa Raše Popova (FOTO)
Kako i sam naziv kaže, koji vuče duboke istorijske korene, još od osvajanja tvrđave od strane Turaka koji su mu ime i nametnuli, Kale kao grad i megdan kao borba, mnogo je više od toga. U Kalemegdanskom parku spavaju najlepše ljubavne priče, najslađi osmesi sa društvom, najdublje misli, uspomene iz srednjoškolskih dana, a kod čuvene fontane "Zlosretni ribar" i dan danas odvijaju se bitke za top više, ili da kraljica zauzme što bolju poziciju, kako među penzionerima, tako i među mladima koji su zaljubljeni u šah.
Kada bi prošetali Kalemegdanom koji se prostire na 66 hektara možete primetiti da njime dominira Beogradska tvrđava locirana na samom ušću Save u Dunav, što ovoj građevini daje poseban strateški značaj i položaj. On je tokom osamdesetih godina 19. veka pretvoren u park. Ta površina se u davna vremena, dok je tvrđava bila glavno vojno uporište Beograda, koristila za osmatranje neprijatelja i mesto na kome je vojska iščekivala predstojeći boj.
Preuređivanje u park otpočelo je, posle predaje Tvrđave Srbima 1867. godine, po naređenju kneza Mihaila Obrenovića. Idejne skice za uređenje Kalemegdana napravio je prvi beogradski urbanista Emilijan Josimović. Zelenilo je zasađeno između 1873. i 1875. godine, kada Beogradskom tvrđavom komanduje pukovnik Dragutin Žabarac, ađutant kneza Miloša Obrenovića u doba njegove druge vladavine.
Prvo plansko uređivanje Kalemegdana započelo je 1890. godine. Vojska je, tada, park predala na upravu Beogradskoj opštini. Pre Prvog svetskog rata, Kalemegdanski park se završavao kod doskorašnjih kamenih stepenica na putu ka donjoj terasi.
Putnik namernik šetajući prelepim Kalemegdanskim parkom idući prema Donjem gradu kraj Spomenika zahvalnosti Francuskoj, ka Kapiji Karla VI, i dalje ka Nebojšinoj kuli, ostavlja Pobednika iza sebe u znak sigurnosti i bezbednosti, sa spuštenim mačem, spreman za svaki vid odbrane kako bi mu sačuvao leđa.
Zemljište kamenih stepenica Donjeg grada postojalo je sve do 1929. godine potpuno neuređeno i obraslo u korov. Posle 1931. parkovske površine proširene su i na Gornji grad. Ukoliko se odlučite da prošetate Gornjim gradom, možete videti različite znamenitosti s obzirom na to da je u parku postavljeno više spomenika poznatim kulturnim i javnim radnicima. Kao što su Vojni muzej, Umetnički paviljon "Cvijeta Zuzorić", Gradski zavod za zaštitu spomenika kulture, Zoološki vrt, dečiji zabavni park, veći broj sportskih igrališta, ugostiteljskih objekata i mnogi drugi lokaliteti.
Najznačajnija mesta na Kalemegdanu
Vojni muzej
Zgrada u kojoj se nalazi je izgrađena 1924. godine za potrebe Vojnogeografskog instituta, da bi 1955. godine bila ustupljena Vojnom muzeju, čija je dotadašnja zgrada bila prilično oštećena tokom Drugog svetskog rata i koja nije bila dovoljna za uvećan muzejski fond. Nakon tri godine adaptacije, muzej je ponovo otvoren 1959. godine.
Rimski bunar
Bunar je izgrađen u periodu od 1717. do 1731. godine, za vreme barokne austrijske rekonstrukcije tvrđave. Na planovima tvrđave tog vremena ovo zdanje označeno je kao "Veliki bunar". "Rimski bunar" nastao je na osnovu narodnih predanja koja stare građevine, čije je poreklo zaboravljeno, često pripisuju Rimljanima. Kroz hodnik se dolazi do centralnog prostora sa bunarom prečnika 3.40 metara i dubine oko 51 metar, dno bunara je niže od dna reke Save. Niz dva spiralna stepeništa, od kojih je jedno služilo za spuštanje, a drugo za penjanje ljudi i stoke, silazi se u bunar do dubine od 35.30 metara, gde se nalazi polukružni hodnik.
Spomenik zahvalnosti Francuskoj
Na inicijativu Društva prijatelja Francuske i Društva nekadašnjih đaka francuskih škola, Spomenik zahvalnosti Francuskoj podignut je 11. novembra 1930. godine na mestu gde se nalazio spomenik Karađorđu koji je srušen u Prvom svetskom ratu. Spomenik je delo vajara Ivana Meštrovića.
Bronzana skulptura žene koja drži mač simboliše Francusku koja juriša da pomogne Srbiji sa borbenim entuzijazmom. Na levoj strani postamenta nalazi se reljefna kompozicija "Ratnici" koji simbolišu francuske i srpske vojnike u Prvom svetskom ratu. Na desnoj strani je ženska figura sa decom koja predstavlja personifikaciju Sorbone i prosvetne pomoći srpskoj omladini tokom i nakon Prvog svetskog rata. Na začelju je uklesan natpis "Volimo Francusku kao što je ona volela nas 1914-1918".
Pobednik
Sagrađen je 1912. godine od strane beogradske opštine u čast pobede srpske vojske nad osmanlijskom i austrougaskom imperijom u Prvom balkanskom ratu. Pobenika je dizajnirao ugledni vajar Ivan Meštrović. Prvo je trebalo da bude deo Terazijske Česme, međutim, posle Prvog svetskog rata koncept je napušten jer se javnost bunila da skulptura golog muškarca bude u centru grada. Intelektualna elita stala je u odbranu Meštrovićevog rada, navodeći da on obeležava početak borbe "protiv morala hipokratije, a u korist umetnosti", tako da je beogradska opština odlučila da spomenik Pobednik premesti na Kalemegdansku tvrđavu insistirajući da goli, prednji deo spomenika, gleda na močvarnu stranu, preko reke Save.
Na mestu na kome se danas nalazi spomenik bila je palata despota Stefana Lazarevića, vladara Srbije u periodu od 1402. godine do 1427. godine. Kao veoma inteligentna osoba koja je volela nauku i umetnost, despot je formirao bogatu biblioteku i Beograd pretvorio u pravi renesansni grad. Palata je uništena krajem 17. veka, u eksploziji skladišta baruta.
Zoološki vrt
Beogradski zoološki vrt je nastao 1936. godine. Osnovao ga je tadašnji gradonačelnik, industrijalac, Vlada Ilić. Svečano je otvoren na Petrovdan - 12. jula. Ubrzo po otvaranju, Beogradski zoološki vrt postao je jedno od najomiljenijih mesta na koje su Beograđani dolazili. Više puta je ugostio i članove kraljevske porodice Karađorđević. Prvi stanovnici vrta su bili, lavovi, leopardi, beli i mrki medvedi, vukovi, makaki i mangabej majmuni, antilope, bivoli, zebui, mufloni, jeleni, srne, rode, ždralovi, paunovi, fazani, sove, pelikani i papagaji.
Kada je formiran, Zoološki vrt je zauzimao prostor nešto veći od tri i po hektara da bi, vrlo brzo, bio proširen na sedam, a zatim, izgradnjom restorana "Kalemegdanska terasa" i pripajanjem jednog dela Donjeg grada, čak na nešto više od četrnaest hektara i na toj površini je dočekao i Drugi svetski rat. Međutim, tokom Drugog svetskog rata Vrt je dva puta bombardovan, najpre 1941. od strane nemačkih fašista, a zatim i saveznika 1944. godine. Skoro ceo životinjski fond je uništen. Zbog razaranja i drastično smanjenog broja eksponata, površina Vrta se posle rata, nažalost, svela na oko sedam hektara koliko i danas zauzima.