Pravoslavne crkve u Prnjavoru, Republika Srpska

Po dostupnim tragovima, prva pravoslavna bogomolja u Prnjavoru, gradu udaljenom 40 kilometara od Banjaluke,  podignuta je 1834. godine, a podigao je sveštenik Maksim Opačić. Predanje kaže da je u pitanju bila bezimena crkva ćelija koja je mogla da primi malo vernika. Nastojanjem sveštenika i njegovog sina Jakova vremenom je preuređena u Crkvu pokrova presvete Bogorodice i služila je vernicima do 1923. godine kada je zbog potpune dotrajalosti srušena.

Danas kad magistralnim putem prolazite kroz prnjavorsku opštinu vašu pažnju će privući nekoliko crkava „krajputaša“, lepo i raskošno urađenih građevina.

Ako putujete od Banjaluke prema Posavini, prva svetinja čiji zvonik će vas „sačekati“  na horizontu jeste Crkva pokrova presvete Bogorodice u Hrvaćanima. Selu sa lepim „hrvatskim“ imenom u kojem Hrvata ima samo u tragovima. Da neko ne pomisli da su Srbi u poslednjem ratu proterali ili pobili svoje komšije druge vere, navodim podatak da je po poslednjem predratnom popisu stanovništva, koji je izvršen 1991. godine, od 670 stanovnika Hrvata u selu bilo samo – sedmoro.

Desetak kilometara dalje, u Potočanima, naići ćete pored Crkve svetog cara Кonstantina i carice Jelene, dok je u Naseobini Lišnja, velikom selu u kojem ima više od 1.500 stanovnika, izgrađena velika crkva sa tri zvonika, posvećena Svetim apostolima i evangelisti Marku.

Pre samog ulaska u grad Prnjavor, u naselju Donji Galjipovci, opet tik uz magistralu, nalazi se crkva koja je povećena Svetom velikomučeniku Pantelejmonu.

Crkva u samom gradu posvećena je Svetom velikomučeniku Georgiju. Radovi na njenoj izgradnji započeti su 1884. osvećena je četiri godine kasnije, a predanje kaže da najveće zasluge pa je Prnjavor dobio modernu crkvu pripadaju arhimandriritu Meleniju. A to je ustvari pop Maksim sa početka teksta, koji se u međuvremenu, nakon smrti supruge, zamonašio i uzeo drugo ime.

U Vreme Drugog svetskog rata ova crkva je od strane Švaba bila pretvorena u magacin za oružje i municiju i prilično ruinirana, ali su je posle završetka rata vernici obnovili. Zahvaljujući pomoći vernika, a Prnjavorčani su pobožni ljudi, više hiljada ih radi u Zapadnoj Evropi i imaju para, oko hrama je poslednjih decenija izgrađeno više zgrada sa stanovima za sveštenike i konacima.