ZEMLJA VATRE I LEDA: Dan kada je posle 300 godina Island ponovo postao nezavisna republika
Nakon erupcije vulkanskog kratera Laki 1783-1784. godine, Islanđanima je trebalo dve decenije da se povrate
Pomenuta erupcija imala je katastrofalne posledice ne samo po Island, već i po celu Evropu. Tada je oko 21 odsto stanovnika te zemlje umrlo od gladi, a od velike količine otrovnog fluora uginuo je veliki broj životinja.
Pre tačno 73 godine, tačnije 1944. godine, Island je postao nezavisna republika, nakon referenduma na kome su se Islanđani izjasnili da su za odvajanje od Danske. Pre toga, Island je bio nezavisan 300 godina, a onda su Danska i Norveška vladale njim. Zapravo, Island je bio norveška kolonija sve do 1814. godine, kada se zajednička država Norveške i Danske razdvojila, i tada je Island pripao Danskoj.
BORBA ZA LOMONOSOV GREBEN: Da li je Severni pol SLEDEĆE svetsko BOJIŠTE?
Godine 1874, od danske vlade je dobio ograničenu autonomnu vlast, a protektoratsku nezavisnost i suverenitet u unutrašnjim pitanjima 1918. Spoljni odnosi i odbrana su ostali pod danskom upravom do Drugog svetskog rata, tačnije 1940. kada je Nemačka vojno okupirala Dansku.
Island su, nakon toga, okupirali saveznici. Danski kralj je de jure ostao suveren do 1944, kada je, u nedostatku danske vlasti, današnja republika osnovana.
Nova republika je 1950. potpisala sporazum sa SAD, prema kome je Americi predata nadležnost nad odbranom Islanda. I danas SAD po ovom sporazumu imaju vojnu bazu u Keflaviku, a Island nema svoje oružane snage.
Globalni indeks mira: Island najbezbednija zemlja sveta, Sirija najnemirnija
Island ima manje stanovnika od Anahajma, grada u američkoj saveznoj državi Kalifornija
Sa nešto više od 320.000 stanovnika, Island je jedna od najmanje naseljenih zemalja na svetu.
Primera radi, u Anahajmu je po popisu stanovništva iz 2010. godine živelo 336.265 ljudi.
Politika Islanda
Parlament, Althing, je osnovan 1845, kao savetodavno telo danskom kralju. Ovo se smatra ponovnim uspostavljanjem skupštine osnovane 930., a suspendovane 1799. Trenutno ima 63 člana, koje stanovništvo bira svake četiri godine.
Predsednik Islanda je uglavnom ceremonijalno zvanje, a on služi kao diplomata, figura i šef države. Predsednik vlade, premijer se, zajedno sa svojim kabinetom, brine za izvršni deo vlasti. Kabinet postavlja predsednik, posle opštih izbora; ali ovaj proces se obično vodi između vođa političkih partija, koji odlučuju međusobno kroz razgovore o sastavu kabineta. Samo kad u vođe partija nisu u stanju da se u razumnom roku dogovore o sastavu kabineta, predsednik koristi ovo ovlašćenje, i sam postavlja kabinet.
Ovo se nije dogodilo od kad je osnovana republika, 1944, ali 1942. je regent države (Svein Bjernson, koji je tu poziciju dobio u Althingu 1941.) uspostavio neparlamentarnu vladu. Regent je u praksi imao poziciju predsednika, i Svein Bjernson je u stvari postao prvi predsednik 1944. Islandske vlade su skoro uvek bile koalicije dveju ili više partija, jer jedna partija obično ne osvoji većinu mesta u parlamentu.
Ovaj evropski narod je najzdraviji na svetu: Žive blizu nas, ali žive drugačije - evo kako! (FOTO)
Na Islandu je jedina vojska- američka vojska
Republika Island nema regularne oružane snage. Funkcije odbrane vrši NATO baza u Keflaviku, koju uglavnom popunjavaju pripadnici američke vojske. Island ima Obalsku stražu i specijalnu jedinicu , koja je poznata pod imenom Vikingasveitin (Vikinški odred).
Specijalni odred je bio pod komandom šefa rejkjaviške policije, ali je 2004. donet novi zakon po kome se ovaj odred stavlja direktno pod komandu ministra pravde i crkve Po ovom novom zakonu, ministar pravde i crkve mora da postavi nacionalnog šefa policije, koji kontroliše i upravlja islandskom policijom, uključujući i Vikinški odred.
Islandska televizija nije emitovala program četvrtkom sve do 1987. godine
Islandska nacionalna televizija RÚV, koja je 1966. godine započela sa emitovanjem televizijskog programa, naredne dve decenije je svakog četvrtka pravila pauzu u radu – u cilju promovisanja značaja komunikacije između ljudi.
Znamenitosti i zanimljivosti Islanda
Island se naziva i “zemlja leda i vatre“ jer obiluje vulkanima i gejzirima po kojima je i poznat. Zima na Islandu nije toliko surova kao što biste pomislili. Temperature se kreću oko nula stepeni, a leta su prilično hladna sa prosečnom temperaturom od deset stepeni celzijusa. Unutrašnjost ostrva je uglavnom prekrivena ledom dok su njegove periferije naseljene.
Rejkjavik, osim što je prestonica, nudi kvalitetno upoznavanje načina življenja starih Vikinga. Ovaj tipičan skandinavski grad nudi jedno autenično iskustvo tamošnjeg načina života. U Rejkjaviku je posebno interesantna crkva svetog Halgrima sa čijeg se tornja otvara horizont ovog grada.
Pivo je na Islandu bilo zabranjeno tokom većeg dela 20. veka
Island je jedno vreme poput Sjedinjenih Američkih Država doneo zabranu proizvodnje, transporta i prodaje alkoholnih pića, što je trajalo 74 godine. Od 1. marta 1989. godine to više nije tako, a stanovnici te zemlje imaju svoj Dan piva.