"PSOVALI SU I IZGONILI DECU IZ HRAMA, BOGOSLOV UBODEN NOŽEM U PREDELU SRCA" Ovo je kompletan SPISAK napada cetinjskih ekstremista (FOTO/VIDEO)

Cetinjski manastir i Bogoslovija danas proslavljaju svoju hramovnu slavu u čast svetog apostola Luke i Svetog Petra Cetinjskog. Deleći sudbinu svog naroda, više od tri decenije ove institucije u Crnoj Gori odolevaju napadima i otvorenom teroru lokalnih ekstremista sa Cetinja.

Od svog obnavljanja 1992. godine cetinjska Bogoslovija suočava se sa žestokim nasrtajima radikalnih Cetinjana na njenu imovinu a neretko su meta napada i njeni profesori i učenici.

Ipak, početak tenzija u crnogorskoj prestonici može se vezati za 1990. godinu kada je blaženopočivši Amfilohije stupio na čelo Crnogorsko-primorske mitropolije.

Tako su samu intronizaciju pratila velika negodovanja a već na Božić i Petrovdan 1991. godine, zabeleženi su incidenti. 

Neki oblici kršenja ljudskih prava na Cetinju

20. septembar 1992 – veliki miting, kamenovanje i skidanje trobojke sa Bogoslovije Sv. Petra Cetinjskog;

1993 – formiranje Crnogorske pravoslavne crkve i početak pretenzija na dobra SPC;

05. maj 1996 – U Bajicama kod Cetinja, kamenovan automobil Bogoslovije u kojem su bila tri učenika i profesor

31. maj 1997 – Kamenovana zgrada Bogoslovije, nije bilo povređenih.

20. april 1998 – Metež kod Vučjeg dola: U crkvi u Ćeklićima kod Cetinja, huligani fizički napali četiri učenika i profesora Bogoslovije. Otac Dragan Stanišić branio je Hram Svetog Đorđa na Vučjem dolu držeći se za časnu trpezu i pevajući „Hristos voskrese iz mrtvih“ dok su pristalice CPC pokušavale da ga izvuku iz oltara i neovlašćeno obave svoje obrede.

22. novembar 1998 – Na Cetinju fizički napadnuti učenici Bogoslovije od kojih su dvojica, zadobili telesne povrede.

21. novembar 1999 – Na Čevu kod Cetinja, grupa huligana napala dvojicu učenika i profesora Bogoslovije i nanela im lakše telesne povrede.

21. novembar 1999 – Na Cetinju, u restoranu "Spoleto", grupa huligana brutalno pretukla šestoricu učenika Bogoslovije. Jedan od njih je zbog zadobijenih teških povreda bio smešten na odeljenje intenzivne nege u bolnici u Beogradu.

15. decembar 2000 - protojerej Radomir Nikčević se zatvorio u čuvenu „Vlašku“ crkvu na Cetinju i stupio u najstroži post (bez uzimanja hrane i vode) da bi sprečio provaljivanje u hram čija je obnova bila u toku i njegovo prisvajanje od strane pristalica CPC. 

21. decembar 2000 – Grupa nepoznatih huligana kamenovala Bogosloviju i polomila više prozora.

01. mart 2001 – U crkvi na Ćipuru (Cetinje) grupa huligana prekinula crkveni obred - pomen kralju Nikoli - i izudarala jednog učenika Bogoslovije.

16.decembar 2001 – Na Dvorskom trgu, u centru Cetinja, su na najbrutalniji način, šipkama i lancima pretučena trojica učenika Bogoslovije.

16. februar 2002 – Kamenovana zgrada Bogoslovije pri čemu je povređen učenik prvog razreda.

17. februar 2002 – Ponovo kamenovana Bogoslovije.

06. maj. 2002 – Vaskrs, kada je celi hrišćanski svet slavio najveći praznik, Bogoslovija je doživela do tada najsnažnije kamenovanje. Uništeni su prozori na đačkoj ambulanti i kompjuterskoj sali.

14.oktobar 2002 – U Njegoševoj ulici na Cetinju, huligani presreli učenika drugog razreda Bogoslovije i izvršili iznudu novca preteći mu nožem.

28.oktobar 2002 – U Njegoševoj ulici na Cetinju, isti huligani fizički napali učenika drugog razreda Bogoslovije i naneli mu povredu desnog oka.

30. oktobar 2002 – Ispred hotela "Grand" na Cetinju, huligani fizički napali učenika drugog razreda Bogoslovije.

15.novembar 2002 – U parku ispred Bogoslovije na Cetinju grupa huligana među kojima su prepoznata trojica, kamenovala je učenike Bogoslovije koji su tom prilikom zadobili lakše povrede.

22 .maj 2003 – Zločin koji je potresao region: Njegoševoj ulici na Cetinju huligani fizički napali učenika Bogoslovije. Jedan od napadača je bogoslova više puta udario nogom u glavu, a drugi mu je zadao dva uboda nožem, od kojih jedan u predelu srca, što predstavlja direktan pokušaj ubistva.

"DPS aktivno podstrekavao šovinizam cetinjskih masa protiv SPC"

Srpski istoričar sa Cetinja prof. Predrag Vukić (1966 – 2019) zapisaće u svojoj knjizi "Otpisani" kako je sa prelaskom vladajuće Demokratske partije socijalista krajem 1997. na program crnogorskih Liberala, aktivno podstrekavala šovinizam cetinjskih masa pre svega, usmeravajući ga protiv Srpske Pravoslavne crkve i srpske nacionalne zajednice, koja je već tada bila malobrojna.

- Na sportskim takmičenjima sve češće se čulo: „Ubij Srbina!” Na Cetinju za srpsku zajednicu stanje postaje nepodnošljivo. Ljudi sasvim opravdano počinju strahovati za budućnost svojih porodica., pa se odlučuju na pojedinačno, ili kolektivno iseljenje - napominje Vukić.

On ističe i da je sama državna vlast postala je nosilac nesigurnosti, srbofobije, nasilja te da Srbi na Cetinju ne žele da ih zadesi sudbina sunarodnika u Hrvatskoj, BiH ili na Kosmetu. Svi ovi razlozi, razume se, uticali su da se trajno masovno isele sa prostora Crne Gore.. Srpska zajednica na Cetinju je pred umiranjem i konačnim iščeznućem. 

Prema popisu stanovništva izvršenom u Knjaževini Crnoj Gori 1909., Srbi su na Cetinju činili 96% stanovništva. Samo 94 godine kasnije, na popisu stanovništva u Republici Crnoj Gori u novembru 2003., Srbi na Cetinju čine nepunih pet odsto stanovništva.

 I ono malo Srba razmišlja o odlasku iz doline beznađa.Uz ispisivanje pretećih grafita, sinhronizovno i smišljeno primenjuju se kontinuirana zastrašivanja, kako bi se projektovani projekat etničke homogenizacije priveo kraju – Cetinje bez Srba i srpske nacionalne sveti. 

Tenzije uoči referenduma (2006)

Istoričar navodi i da su u januaru 2006. na desetak lokacija u gradu crnim latiničnim slovima ispisane poruke: „Srbe na vrbe”.

Na trafostanici ispred bogoslovije "Sv. Petar Cetinjski” – slična poruka. Na asfaltnom putu u blizini cetinjskog manastira, takođe ustašoidna poruka: "Ubij, zakolji, da Srbin ne postoji!”

On nadalje tvrdi da su se Srbi na Cetinju suočavali su se sa mnoštvom iskušenja. Počev od uvreda, pretnji, fizičkog nasilja, pa do ataka na imovinu.

- Čak i kada nema uvredljivih i pretećih provokacija, osećate da se nepoželjni. Takav osećaj, ako ste Srbin ili Srpkinja, prati vas na ulici, u prodavnici, javnim lokacijama... Nije vam preporučljiv ulazak u više od 90 odsto lokala u gradu - rekao je svojevremeno Vukić.

Pokušaj zauzimanja Cetinjskog manastira (2007) 

Sledbenici kanonski nepriznate Crnogorske pravoslavne crkve (CPC) pokušali su aprila 2007. godine, da nasilno zauzmnu Cetinjski manastir.

Specijalci su spriječili pristalice CPC-a da uđu u Cetinjski manastir, koji je i sedište Mitropolije crnogorsko-primorske Srpske pravoslavne crkve, i da u njemu služe liturgiju.

Policija je bez incidenata sprečila ulazak u manastir, a poglavar CPC-a Mihailo pokušao je da ubedi specijalce da ih ipak propuste u objekat ili da bar služe liturgiju ispred manastira.

Pošto im policajci to nisu dozvolili, okupljeni su uzvikivali "Ovo nije Srbija", "Čija ste vi policija" i "Risto, sotono", aludirajući na mitropolita crnogorsko-primorskog Amfilohija. 

Incident na Ivanovim koritima (2009)

Vernici Mitropolije primorsko-crnogorske Srpske pravoslavne crkve i kanonski nepriznate Crnogorske pravoslavne crkve sukobili su se 19. avgusta 2009. godine, na Ivanovim koritima iznad Cetinja gde su se okupili kako bi u hramu Preobraženja Hristovog obeležili taj verski praznik.

Zvanično glasilo Mitropolije crnogorsko-primorske Radio Svetigora javio je da su u trenutku kada je služen Akatist današnjem prazniku, pristalice CPC probile kordon policije te da je tom prilikom kamenicom pogođen u glavu Načelnik Cetinsjke policije Miloš Radulović.

U izveštaju ovog Radija navodi se i da su nakon ovog incidenta pristalice CPC ušle u Crkvu i uz psovke i udaranja isterale sveštenstvo SPC i okupljenje vernike.

Veroučitelj i horovođa Dečjeg hora pri Crkvi Svetog Đorđa u Podgorici Snežana Popović kazala je da su deca i sveštenstvo preživeli šok u incidentu, koji su 19. avgusta na Preobraženje Gospodnje izazvale pristalice takozvane CPC u crkvi na Ivanovim koritima.

- Palo je na hiljade najružnijih psovki. Dedeićevi vernici su bez osećaja stida, izgonili decu i sveštenstvo iz hrama - izjavila je tada Popović.

Iskušenja na Cetinju i dalje traju

Nakon nove pobede na predsedničkim izborima u aprilu 2018. godine novoizabrani predsednik Crne Gore Milo Đukanović je u svom inauguracionom govoru 20. maja 2018. godine crkveno pitanje pravoslavnih vernika označio kao „najopasniji faktor destrukcije u procesu snaženja crnogorskog nacionalnog i verskog identiteta“.

Tu Đukanoviću poruku mnogi analitičari su protumačili kao konačnu najavu obračuna sa Srpskom pravoslavnom crkvom.

Nakon donošenja spornog Zakona i dobro poznatog otpora pravoslavnog življa u Crnoj Gori, usledila je zabrana održavanja litije koju je Mitropolija crnogorsko-primorska (MCP) planirala za nedelju, 8. mart na Cetinju.

Ubrzo je ispred Cetinjskog manastira održan skup crnogorskih nacionalista a jedan od protagonista skupa je u televizijskoj izjavi poručio Srbima da im se može ponoviti da opet na traktorima napuštaju ognjišta, a mitropolita Amfilohija je nazvao zlotvorom.

Naredne godine od strane predsednika Demokratske partije socijalista Mila Đukanovića i pristalica bivšeg režima, pokrenuta je kampanja protiv ustoličenja Mitropolita Joanikija na Cetinju.

Demonstranti koji su se protivili ustoličenju postavili su barikade na ulazu u grad, zbog čega su patrijarh i mitropolit od Podgorice do Cetinjskog manastira došli helikopterom, sa policijskom pratnjom.

Danas organizacija pod nazivom Crnogorska pravoslavna crkva nastoji da „preuzima i uspostavlja duhovne kompetencije“ nad staro-crnogorskim mesnim crkvama, grobljima i objektima u Njegušima, Čevu, Bajicama, Barjamovcima, Đinovićima, Milijevićima i drugim mahom napuštenim selima Katunske nahije.

U Ćeklićima je devet crkva i deseta, saborna, Svetog Ilije, koji je slava ćeklićka. U Krajnjem dolu je crkva Svetog Save, u Milijevićima Svetog Nikole, u Petrovom dolu crkva svetog Jovana Bogoslova, u Vojkovićima crkva Svetog Petra Cetinjskog…

Uglavnom sve ove crkve su meštani, zajedno sa Mitropolijom crnogorsko-primorskom i mitropolitom Amfilohijem, obnovili ili ih obnavljaju.