Evo kako je tvrđava Golubački grad dobila ime - Postoje brojne legende, a jedna se i danas prepričava

Na mestu gde Dunav prelazi u tesnac Karpatskih planina i gde je pred svaku kišu ravan poput ogledala, nalazi se tvrđava Golubački grad, po mnogima jedno od najlepših srednjovekovnih utvrđenja u Srbiji.

U istorijskim izvorima Golubačka tvrđava prvi put se pominje 1335. godine, ali se ni dan-danas ne zna ko ju je zapravo podigao. Namena je poznata - zdanje je planski građeno zbog vojno-strateškog značaja mesta.

Tokom tridesetih godina prošlog veka kroz Tvrđavu je probijen magistralni put i tom prilikom su oštećene obe kapije utvrđenja. Tek pre pet decenija utvrđenje je dospelo u fokus interesovanja naših istraživača, a izvedeni su i konzervatorsko restauratorski radovi pod nadzorom Republičkog zavoda za zaštitu spomenika kulture.

Zahvaljujući projektu "Revitalizacija Golubačke tvrđave" i sredstvima iz IPA fondova 2011. i 2016. godine ovo zdanje je rekonstruisano i danas ima status kulturnog dobra od izuzetnog značaja.

O imenu Golubačke tvrđave vekovima su ispredane brojne legende. Jedna od onih koja je nastavila da živi i u 21. veku odnosi se na osmanskog zapovednika grada koji se zaljubio u lepu meštanku po imenu Golubana.

Ponosita i otresita Golubana uporno je odbijala da postane deo harema. Ogorčen što ne može da je pridobije, zapovednik grada ju je, po legendi, stavio u čamac i odvezao do obližnje stene kako bi joj "slomio volju".

Uzalud!

Lepa Golubana ni tada nije htela da se preda osmanlijskom osvajaču.

U besu, on ju je okovao za stenu, sve vreme vičući: "Baba-kaj, baba-kaj" (na turskom - "pokaj se"). Iako svesna da će skončati na steni, okovana u lance, Golubana nije popuštala.

Otud stena koja i danas viri iz Dunava nosi ime Baba-kaj, a tvrđava je postala Golubac, u znak sećanja na srpsku devojku Golubanu koja ni po cenu vlastitog života nije htela da se preda turskom osvajaču.