MESTO NA KOM USPOMENE NE NESTAJU: Upoznajte Dorćol - romantizovanu četvrt Beograda (FOTO)
Svaki grad u svetu ima svoj kutak, svoje naselje koje je posebno, romantično, koje ga izdvaja od ostatka grada i daje mu posebnu čar. Takvo naselje u Beogradu je Dorćol, najstarija gradska četvrt.
REKONSTRUKCIJA ULICE JUSTINA POPOVIĆA U ALTINI: Potpuna zamena kolovozne konstrukcije
Karavan zimnice narednog vikenda "putuje" na pijacu "Blok 44"
ZEMUN PO SVOJOJ SPECIFIČNOSTI OSVAJA SRCA MNOGIH: Zavirite u kulu Gardoš i doživite Beograd na pravi način (VIDEO)
Dorćol kakav danas poznajemo počeo je da niče u periodu posle rata, kada su izgrađene funkcionalne, ogromne zgrade potrebne za veliki broj doseljenika. Sportski centar izgrađen je 1974. godine, postavši jezgro opštine i glavno sastajalište mladih.
Jedan od najmanjih i najstarijih delova u gradskoj opštini Stari grad - Dorćol, ustoličio se kao kulturni centar, potom kao stecište noćnog života i dnevnog provoda, ali i mesto koje je bilo svedok burne i bogate istorije naše prestonice.
Dorćol u srcu pravih Beograđana uvek nosi posebnu draž i za njega čuvaju posebno mesto - najstarija gradska četvrt seća na kosmopolitski Beograd koji je spajao sve i svakoga, nije znao za razlike, živeo je u miru, slozi i sa stilom.
Dorćol danas zauzima prostor između Beogradske tvrđave, Studentskog trga, Bulevara Despota Stefana Lazarevića i reke Dunav, te se "grana" na gornji i donji. Ipak, stari Beograđani uglavnom za Dorćol priznaju samo donji, onaj "iskonski", a njemu pripada deo između ulice Cara Dušana i Dunava.
Kako je Dorćol dobio ime?
Samo ime Dorćol znači raskrsnicu četiri ulice, a odnosi se na raskrsnicu ulice Cara Dušana i ulice Kralja Petra, odnosno Dubrovačke. Sam izvor reči potiče iz turskog jezika: dort - četiri i jol - put.
Kao severno podgrađe, u srednjem veku je bio glavni deo gradske varoši.
U vreme turske vlasti, centar Beograda, glavna ulica, odnosno baščaršija je bila današnja ulica Cara Dušana. Ta ulica je ostala glavna sve do druge polovine 19. veka. Na dorćolskoj padini su bile kuće u vreme austrijske i turske vlasti dok su na vrhu brda bile bašte gde je sada Knez Mihailova ulica. Sve najvažnije kuće u gradu nalazile su se na Dorćolu. Tu se istorija preliva po ulicama.
Kad su Austrijanci početkom 18. veka osvojili Beograd, najpre su počeli da tadašnju tursku kasabu pretvaraju u modernu zapadnjačku varoš, a najviše izmena pretrpeo je Dorćol, gde su tih godina doseljene 333 nemačke porodice. U vreme turske vlasti, na Dorćolu su živeli Turci i drugi muslimani. Bilo je i Jermena. U jednom delu Donjeg Dorćola, ispod Dušanove ulice, bilo je dosta Jevreja. Jedna od ulica nosi i naziv Jevrejska, gde se nalazila jevrejska mahala. U mnogim svečanim prilikama, o praznicima, kroz Jevrejsku ulicu su prolazile svečane povorke u kojima su se ponekad nosile relikvije iz obližnje sinagoge.
Arhitektura Dorćola
Dorćol takođe može da se pohvali kao mesto gde je sačuvana najstarija beogradska kuća - nalazi se u ulici Cara Dušana broj 10, a važi za spomenik kulture. Ova kuća nikla je za vreme austrijske vladavine, a građena je u baroknom stilu pod "palicom" pukovnika Nikole Doksata de Moraza. On je kasnije pogubljen podno zidina Kalemegdana, kako bi se prikrila tačna lokacija tajnih prolaza, podruma i laguma koji su navodno iz kuće vodili u tvrđavu. U kasnijim godinama prizemlje kuće uvek je služilo kao nekakva vrsta zanatske radnje.
Nepregledan je spisak zdanja u ovom kraju koji obiluje zanimljivim građevinama koje, ako ih malo bolje pogledate, odišu, i kao da same govore o vremenu u kom su nastale.
Od najstarije kuće u Beogradu Elijasa Flajšmana, bogatog majstora remenara, koja je podignuta između 1724. i 1727. godine, kao jedan od prvih objekata koji su izgrađeni u vreme austrijske okupacije Beograda, pa do Kapetan Mišinog zdanja i kuće Stevana Mokranjca.
Nepregledan je i spisak čuvenih stanara ovog beogradskog kraja, od Karađorđa i kneza Aleksandra Karađorđevića, pa do Meše Selimovića i Svetlane Velmar Janković.
Bogata priroda
Ulice Dorćola su stanište karakterističnih ptica urbanih centara, kao što su domaći golub, crna crvenrepka, gradska lasta, vetruška, domaći vrabac. Dorćolski kej se delom nalazi nasuprot Velikog ratnog ostrva, pa se uz njegove obale mogu videti brojne vrste vodenih ptica.
Ovo urbano jezgro grada je danas stecište umetnika, ljubitelja noćnog života, gradskih blejača, na Dorćolu je moguće završiti sve moguće šeme, od nabavke umetnina do pronalaska sagovornika na svaku temu, a nekad je dovoljno samo šetati ovim snenim ulicama i životne putanje će vam se otvoriti same.