Muzej kakvog nema u Srbiji: U dolini Timoka spremno podseća turiste na legendarna i hrabra srpska dela! (VIDEO/FOTO)
Značaj Boljevca beleži se još za vreme davne Timočke bune koja ispisuje značajne i nove korake istorije Srba, ali i Srbije.
Opština Boljevac prostire se u istočnoj Srbiji, na prostoru severnog dela planinskog masiva, u dolini Crnog Timoka. Njena teritorija geografski pripada istočnoj Srbiji, istorijski Timočkoj Krajini, a administrativno Zaječarskom okrugu koju karakteriše veliko prostranstvo.
Dolina Crnog Timoka, pravcem jugozapad-severoistok, preseca opštinu na dva dela, od kojih je severni viši i prostraniji, dok je južni niži i naseljeniji. Timok zauzima značajno mesto u opštini Boljevac, pogotovu kada je reč o istoriji i samom razvoju opštine Boljevac, ne samo u istočnom delu naše zemlje, već za čitavu Srbiju.
Za istančana nepca svakog turiste: Kad dođete u Alibunar ovo mesto niko ne zaobiđe - raj za gurmane! (FOTO/VIDEO)
Umetnik koji oslikava svoje detinjstvo: Da li ste videli slike naive koje mešaju i prepliću MODERNO DOBA I TRADICIJU (FOTO/VIDEO)
Cveta dualno obrazovanje u Staroj Pazovi: Više znanja donosi nova radna mesta, veće plate i nove investicije za sve građane (FOTO/VIDEO)
Značaj Boljevca beleži se još za vreme davne Timočke bune koja ispisuje značajne i nove korake istorije Srba, ali i Srbije. Odlike, hrabrost, junaštvo, porazi, ali i mnogo brojnije pobede... pisali su našu istoriju, a mi smo uspeli da je sačuvamo, da je ne osramotimo i da je sa ponosom pokazujemo turistima, ali i domaćem stanovništvu.
Naime, turistički potencijali opštine Boljevac su izuzetno zanimljivi posebno avanturistima i ljubiteljima prirode. Tradicionalni Vidovdanski uspon na Rtanj, jedan je od najlepših noćnih uspona, i okuplja na stotine planinara i rekreativaca iz cele Srbije, međutim, postoji još jedna znamenitost koja svojim izgledom i pričom privlači turiste iz svih krajeva Srbije, a to je muzej Timočke bune u Boljevcu.
Muzej Timočke bune u Boljevcu nalazi se u rekonstruisanoj zgradi nekadašnje stare apsane (zatvora), u kojoj su tokom istoimene bune bili zatvoreni pobunjenici iz celog crnorečkog kraja. Otvoren je 1983. godine - na stogodišnjicu Timočke bune. Konzervatorsko-restauratorske radove radio je Zavod za zaštitu spomenika kulture iz Niša, pod čijom je muzej i zaštitom od 15. maja 1980. godine.
Istorijat
Apsana je izgrađena 1860. godine, kada je knez Miloš Obrenović proglasio Boljevac sedištem sreza. Javni objekti kao što je apsana i crkva, čija je izgradnja završena 1861. godine, bile su neophodne institucije za novo administativno sedište koje je Boljevac imao. U zgradi apsane bila je koncentrisana sva upravna i sudska vlast.
Stalna postavka muzeja
Postavka muzeja prati vreme pre Timočke bune, početak bune (koja je nastala kao reakcija na birokratsku vladu i apsolutistički način vladavine Milana Obrenovića), borbu narodne i stajaće vojske, organizaciju vojske 80-ih godina XIX veka, stanje stanovništva s kraja XIX veka, najznačajnije ličnosti u vezi sa bunom, sve do gušenja bune oličene u Prekom sudu. Muzej sadrži bogatu kolekciju dokumenata iz 1883. godine kao što su: Zakon o ustrojstvu vojske, Ukaz o razrešenju vlade Milana Piroćanca i postavljanju vlade Nikole Hristića, pismo komandanta čestobrodičkog odreda, pukovnika Mihajla Srećkovića glavnom komandantu stajaće vojske, Smrtne presude Prekog suda pojedinim vođama pokreta i mnoga druga.
Pored dokumentacije, najveći deo zbirke muzeja predstavljaju fotografije ličnosti koje su odigrale presudnu ulogu u Timočkoj buni: kralja Milana Obrenovića (za vreme čije vladavine je donet Zakon o ustrojstvu vojske 1883. godine, nakon čega je usledilo oduzimanje oružja od vojnika što je dovelo do pobune), Milija Petrovića, Dobrosava Petrovića, Ljube Didića, Ace Stanojevića, Ljube Božinovića, Vladimira Zebića i mnogih drugih. Veliki deo muzeja predstavljaju ilustracije sa prikazima ljudi iz tog perioda (žitelja sela), narodne vojske, stajaće vojske i događaja kao što su: "Predavanje oružja", "Čitanje vladine naredbe i poziv na izručenje oružja", "Napad stajaće vojske na narod i narodnu vojsku kod banjske klisure"...
Svoje mesto u postavci našla je i umetnička zbirka sa akvarelima i crtežima takođe u vezi sa Timočkom bunom, kao što su akvareli D. Miškovića: akvarel sa izgledom seoske mehane u selu Lukovu (pred kojom su sredinom oktobra 1883. godine počeli nemiri pobunjenika), akvarel sa izgledom zgrade opštine u Krivom viru, crtež sa izgledom apsane; zatim crteži E. Dekera sa izgledom ulice u Banji, crtež sa prikazom zgrade u kojoj je održan dogovor pre izbijanja bune... Pored toga, zbirka sadrži predmete i oružje iz tog perioda, kao i medalje kojima su nagrađeni oni koji su hvatali pobunjenike.
Više o samom muzeju, zgradi u kojoj se nalazi ali i znamenitostima govorila je kustos muzeja i direktor Kulturno-obrazovnog centra Emina Branković koja objašnjava da je sama postavka muzeja smeštena u jednoj autentičnoj zgradi, zgradi apsane iz vremena Timočke bune gde su i bili zatočeni učesnici same bune.
- Zgrada je rekonstruisana na stogodišnjicu bune 1983. godine i tada su zajedničkim snagama Narodni muzej Zaječar, Istorijski arhiv Srbije i opština Boljevac, udruženo napravili tu stalnu postavku. Tada postaje, kako ga mi zovemo "Muzej Timočke bune" i biva otvoren za posetioce - rekla je kustos muzeja Emina Branković i dodala:
- Muzej je zvanično depandans muzeja iz Zaječara i oni su praktično i teritorijalno nadležni, i brinu o nama, muzeju i postavci.
U Muzeju je izložen i deo zavičajne zbirke gde se mogu videti preslice, stare vunene čarape, kao i pojedini elementi pribora za ručavanje.
Projekat je finansiran iz budžeta opštine Boljevac. Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu nužno ne izražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva.