SIMBOL ČURUGA, ALI I CELE VOJVODINE: Crkva Vaznesenja Gospodnjeg izdvaja se od svih ostalih u Srbiji (FOTO/VIDEO)
Žabalj je gradsko naselje u opštini Žabalj, u Južnobačkom okrugu, u Srbiji. Prema popisu iz 2011. bilo je 9.161 stanovnika. Nalazi se u regionu poznatom kao Šajkaška jugoistočni deo Bačke, u Autonomnoj Pokrajini Vojvodini.
Kako da nam život bude lepši i bolji: Opština Vladimirci ima sjajan "recept" za prosperitet (FOTO)
Ribnička pećina jedinstven dragulj prirode! Šalitra iz njenih šupljina korišćena za pravljenje baruta u ustanku (FOTO)
NAJVEĆA SVETINJA OVOG KRAJA: Pogledajte kakve tajne krije "MALI OSTROG" u Malom Zvorniku (FOTO/VIDEO)
Naselje Žabalj se nalazi u jugoistočnom delu Bačke, blizu reke Tise. Pored ovog opštinskog jezgra nalaze se i sela: Gospođinci, Đurđevo i Čurug.
Podaci o naselju na području današnjeg Žablja datiraju iz praistorije. Žabalj se prvi put pominje 1514. godine kao tvrđava u kojoj je bio zarobljen Đerđ Doža.
Prva crkva u Žablju se pominje 1720. godine, bila je građena od cigle (1783), ali je ona kasnije srušena. Za novu - drugu crkvu 1784. godine podnet je Dvorskom ratnom savetu u Beču plan i proračun. Kako je i ta crkva bila neadekvatna - po svemu mala, predstojala je gradnja nove, za koju su Žabaljci još 1826. godine nabavili kao prvo - 1500 akova kreča. Dvorski ratni savet u Beču dozvolio je 1832. godine da se gradi nova, treća po redu pravoslavna crkva u mestu. Ta, današnja pravoslavna crkva Svetog Nikole izgrađena je 1835. godine, a osveštao ju je maja iste godine episkop bački Đorđe Hranislav.
Burna istorija crkve samo je znak jake istorije, ratovanja, stradanja, žrtve, ali i borbe za svetinju koja je Srbima u krvi još od davnih dana. To je upravo ono što odlikuje ovaj gradić u Vojvodini.
Crkve koje možete obići prilikom posete ove opštine jesu crkva Svetog Nikole, crkva Snežne Gospe, Grko-katolički hram Rođenje Presvete Bogorodice, crkva Prenos moštiju Svetog prvomučenika i arhiđakona Stefana, Grko-katolički hram Svetog arhangela Mihaila i kao najznačajnija, crkva Vaznesenja Gospodnjeg.
Crkva Vaznesenja Gospodnjeg u Čurugu potiče iz 1858. godine, jer je stari hram za vreme Mađarske revolucije 1848. godine razrušen. Hram je izgrađen po projektu vojnog inženjera Jožefa Krafta i imala je samo jedan toranj. Naknadno su podignuta dva niža tornja visine 32 metra koja su sa centralnim, visokim 55 metara, činili skladnu celinu.
Crkvu je osvetio njegovo preosveštenstvo vladika Platon 1862. godine. Ikonostas koji ima izuzetnu umetničku vrednost i čuruškoj crkvi daje prestižno mesto, delo je čuvenog slikara Đorđa Krstića. Istorija čuruških zvona je veoma duga i zanimljiva. Godine 1913. naručena su četiri zvona od poznatog livca iz Temišvara, Antona Novotnog. Izlivena su četiri zvona izuzetnog kvaliteta.
Prvo i treće zvono su skinuti sa zvonika i predati za ratne svrhe, 1917. godine, po nalogu ratnog ministarstva. Nakon rata su izlivena nova četiri zvona, ali se odmah uočila njihova disharmoničnost, te je pozvan kompozitor Isidor Bajić da oceni kvalitet zvuka i da predlog šta da se učini kako bi se on poboljšao. Tako se došlo do zvona koja se mogu i danas čuti sa čuruškog zvonika. Njih je izlio novosadski majstor Predrag Jovanović i bila su gotova 24. juna 1931. Problem je bio što najveće zvono koje je težilo gotovo pet tona nije moglo biti postavljeno jer su morali da budu obavljeni dodatni radovi u zvoniku kao i napravljeni posebni nosači, kozlići koji su držali ogromno zvono.
Zvona su se po prvi put oglasila na Cveti 1934. godine. Veliko zvono sa zvukom "kontra G" na kome je reljef Svetog Đorđa, smatra se najvećim na Balkanu.
Kustos Lazar Kaćanski govorio je o istoriji i procesu gradnje crkve Vaznesenja Gospodnjeg istakavši na samom početku da je hram značajan, a jedna od značajnih stvari vezana baš za ovaj hram jeste njegov ikonostan koji je jedinstven u Srbiji po svom izgledu.
- Ikonostan je jedinstven u pravoslavlju, radio Đorđe Krstić i ističe se po tome što je rađen u mermeru. Obično se ikonostas radi u drvetu ili od cigle, a naš u Čurugu je rađen u belom mermeru - ističe kustos Lazar Kaćanski i dodaje:
- Pored ikonostasa, značajno je i to što hram ima tri zvona, jedno veliko skoro pet tona i dva mala, tako da je ukupna težina zvona osam tona. Na Blagovesti 1932. godine zvona su podignuta na zvonik i od tada, od praznika Vaznesenja Gospodnjeg, od imena crkve, od tada zvone - ističe kustos Lazar Kaćanski.
Stavovi izraženi u ovom medijskom sadržaju su odgovornost autora i njegovih saradnika i ne predstavljaju nužno zvaničan stav opštine Žabalj.